چالش جدی در ۳ حوزه انتخابیه فاقد نماینده /بلاتکلیفی مردم بندر انزلی، نقده و اشنویه و بستان آباد که نمایندگان آنها راهی دولت پزشکیان شدند
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در پی انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان رئیس‌جمهور در تاریخ ۱۵ تیر ۱۴۰۳، نماینده وقت تبریز به عنوان اولین نماینده مجلس دوازدهم لقب گرفت که خیلی زود خانه ملت را به مقصد پاستور ترک می‌کرد. اما این آخرین تغییر و تحول مجلس دوازدهم نبود و خروج پزشکیان از مجلس، با استعفای برخی نمایندگان دیگر برای تصدی سمت‌های وزارتی و اجرایی همراه شد.
بنا به روایت تسنیم، در همین راستا تاکنون ۳ حوزه انتخابیه «بندر انزلی»، «نقده و اشنویه»، و «بستان آباد» به ترتیب در پی استعفای احمد دنیامالی وزیر فعلی ورزش و جوانان، عبدالکریم حسین زاده معاون فعلی رئیس‌جمهور و علامرضا نوری قزلجه وزیر فعلی جهاد کشاورزی در کنار حوزه انتخابیه تبریز فاقد نماینده هستند. همچنین در نشست اخیر مجلس نیز محمد آشوری، نماینده بندرعباس، استعفای خود را تقدیم هیئت رئیسه مجلس کرد تا آنطور که از شنیده‌ها بر می‌آید، مسئولیت دولتی بگیرد. بنابراین برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای برای تکمیل کرسی‌های خالی مجلس دوازدهم برای ۳ سال آینده ضروری به نظر می‌رسد.
موانع قانونی و نبود هماهنگی در فرآیند برگزاری انتخابات
با توجه به شرایط پیش‌آمده، ستاد انتخابات کشور در نخستین جلسه خود در وزارت کشور اعلام کرد که برای برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای در حوزه‌های فاقد نماینده، باید به تکمیل برخی مسائل قانونی پرداخته شود. طبق ماده ۳۲ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، داوطلبانی که قصد نامزدی در انتخابات میان‌دوره‌ای دارند، باید حداقل ۶ ماه پیش از ثبت‌نام از سمت‌های خود استعفا کنند. به این ترتیب، داوطلبانی که در سمت‌های اجرایی یا دولتی مشغول به کار هستند، باید تا تاریخ ۲۴ مرداد ۱۴۰۳ از سمت خود کناره‌گیری می‌کردند.
در این میان، تنها حوزه انتخابیه «تبریز، آذرشهر و اسکو» تا این تاریخ شرایط قانونی برای برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای را داراست. در سایر حوزه‌ها، مهلت استعفا گذشته و بنابراین انتخابات در آنها ممکن نیست. این موضوع باعث شده که تنها در حوزه تبریز، آذرشهر و اسکو انتخابات میان‌دوره‌ای برگزار شود و سایر حوزه‌ها، شامل بندر انزلی، نقده و اشنویه، بستان آباد، و بندرعباس، فاقد نماینده باقی بمانند.
**طرح دو فوریتی مجلس و مخالفت نمایندگان
برای رفع مشکل قانونی برگزاری انتخابات در سایر حوزه‌های انتخابیه بدون نماینده به جز تبریز، برخی نمایندگان مجلس طرح دوفوریتی را برای اصلاح مهلت استعفاء در انتخابات میان‌دوره‌ای پیشنهاد دادند. در این طرح، پیشنهاد می‌شد که مهلت استعفا برای داوطلبان نامزدی در انتخابات میان‌دوره‌ای تا پایان مهلت پیش‌ثبت‌نام، یعنی تا تاریخ ۱۳ آذر ۱۴۰۳، تمدید شود. اما این طرح در جلسه روز یکشنبه ۲۷ آبان در مجلس شورای اسلامی با مخالفت مواجه شد و تصویب نشد.
با رد این طرح، مهلت قانونی استعفای نمایندگان برای حوزه‌های فاقد نماینده به پایان رسیده است و عملاً برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای در این حوزه‌ها تا اطلاع ثانوی غیرممکن به نظر می‌رسد. این امر به ویژه برای حوزه‌های انتخابی که به دلیل عدم حضور نماینده در مجلس، تا سال ۱۴۰۷ فاقد نماینده خواهند بود، تبعات زیان‌باری در پی خواهد داشت.
واکنش شورای نگهبان به وضعیت انتخابات میان‌دوره‌ای
البته هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان نیز به موضوع برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای نیز در واکنش به این مسئله اعلام کرد که با توجه به پایان مهلت استعفای داوطلبان نمایندگی مجلس در انتخابات میان‌دوره‌ای، تنها در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو انتخابات برگزار خواهد شد. طحان نظیف همچنین گفت که طرح دوفوریتی نمایندگان در این زمینه رد شده و بنابراین، سایر حوزه‌ها از برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای بی‌نصیب خواهند ماند.
چالش‌های آینده و راه‌حل‌های ممکن
با توجه به اینکه قانون انتخابات مجلس مشخص کرده است که نمایندگان باید برای نامزدی در انتخابات میان‌دوره‌ای از سمت‌های اجرایی خود استعفا دهند و با توجه به رد طرح اصلاح قانون، این وضعیت باعث شده که نمایندگان حوزه‌های فاقد نماینده تا مدت‌ها از داشتن نماینده در مجلس محروم بمانند که این مسئله باعث ایجاد نارضایتی در میان مردم این حوزه‌ها خواهد شد.
محمد صالح جوکار رئیس کمیسیون شوراهای مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، ضمن ابراز تاسف از عدم تصویب طرح دوفوریتی برای حل مشکل یادشده برای انتخابات میان‌دوره مجلس گفت: ما تاکنون نهایت تلاش خود را به کار گرفته‌ایم تا با ابزارهای قانونی ممکن مشکل قانونی برای برگزاری انتخابات در حوزه‌های انتخابیه بدون نماینده را مرتفع کنیم که طرح دو فوریتی اخیر هم به همین منظور ارائه شد.
جوکار ادامه داد: البته ما همچنان امیدواریم که در مدت باقی مانده برای پیش‌ثبت نام‌ها، این مشکل قانونی برطرف شود تا مردم آن ۳ حوزه انتخابیه ۳ سال از وجود نماینده محروم نمانند. در همین راستا فردا جلسه فوق‌العاده‌ای را با حضور مسئولان وزارت کشور، ستاد انتخابات و شورای نگهبان خواهیم داشت تا در صورت امکان، در جلسه روز چهارشنبه راهکاری برای حل این مشکل قانونی پیدا کنیم.
۲۷۲۷