فیلمها از جشنواره اعتبار میگیرند یا به آن اعتبار میدهند!
امین چری نویسنده و کارگردان فیلم کوتاه «تحسین شده» که در بخش فیلمهای تجربی این دوره از جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشت، در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: فیلم من با عنوان فیلم تجربی در جشنواره حضور داشت. فیلم های تجربی در تاریخ سینمای جهان جایگاه ویژه ای داشته اند و آثار آوانگارد به واسطه خلاقیت، تکنیکها و آزمون و خطاها مسیرهای جدیدی ایجاد کرده اند. آثار تجربی شکل دهنده آینده سینما و مسیر اصلی آن محسوب میشوند از همین رو فیلم های تجربی در دنیا جایگاه ویژه ای دارند و تعدد و تنوع آن ها هم به اندازه تکثر تجارب انسان ها است.
وی افزود: فیلم «تحسین شده» فیلمی در مورد هویت و اعتبار فیلمها و بستر پخش آنها یعنی جشنواره ها است و در رابطه با ارتباط هویت با اعتبار فیلم ها و جشنواره ها صحبت میکند. نکته قابل توجه در این فیلم این است که در گذشته فیلمها به واسطه معنایی که خلق میکردند مورد توجه جشنوارهها قرار میگرفتند و اساساً هویت یک فیلم بر پایه معنایی که خلق کرده بود شکل میگرفت و بعد از آن با حضور در یک جشنواره بهتر دیده میشد اما امروزه به علت تعدد جشنوارهها میبینیم که فیلمهای زیادی وجود دارند که از معنا تهی هستند اما به دلیل حضور در جشنوارهها برای خود هویت کسب میکنند.
این کارگردان با اشاره به این که از پیشفرض های ذهنی مخاطب حرفه ای سینما که با الگو و قواعد سینما آشنا است برای طراحی روایت این اثر استفاده کرده است، گفت: با توجه به گسترش اینترنت و فضای مجازی شاهد گسترش قابل توجه تعداد جشنواره ها هستیم. قبلا هنرمند برای محک زدن کیفیت کار خود، اثر را به جشنواره ارسال می کرد و با این کار، فیلمش در کنار سایر آثار به رقابت می پرداخت، در واقع جشنواره ها مکانی برای سخن گفتن و دیده شدن بودند و فیلم خود اعتبار قابل توجهی داشت اما الان این رویکرد کاملا عوض شده است و شاهد هستیم فیلم ها با حضور بیشتر در جشنواره ها در نظر عموم فیلم بهتری تلقی میشود مثلا فیلمسازی با شرکت در تعداد زیادی جشنواره فیلم، رزومه خود را شکل داده است درحالی که مخاطب نمیتواند آن جشنواره را اعتبارسنجی کند و کیفیت آن را تشخیص دهد.
چری یادآور شد: به عنوان مثال در شروع یک فیلم و تیزر تبلیغاتی آن، لوگو جشنواره ها را در ابتدای اثر قرار میدهند و این به تدریج به اعتباری برای فیلم ها بدل شده است و انگار فیلم ها هویت خود را از این لوگوها میگیرند و در رویکردی متناقض جشنواره ها به آثار اعتبار میدهند. ایده اصلی «تحسین شده» نیز بر اساس همین موضوع به ذهنم رسید؛ من در این فیلم سعی کردم که این ارتباط را بار دیگر مورد سوال قرار دهم و ببینم آیا صرف حضور در جشنوارهها میتواند اعتبار بخش آثار باشد یا نه.
چری در پایان با اشاره به این که امروزه شاهد آثار بسیار زیادی هستیم که از بازیگران حرفه ای و تکنیکهای سینمایی بهره میبرند اما از نظر ایده ابتکار خاصی ندارند، گفت: در بسیاری از فیلم های امروزی چیزی بیشتر از فرم های بصری نمیبینیم و انگار فیلمساز پیام و موضع خاصی ندارد و تنها تکنیک خود را به رخ میکشد. در این فیلم میخواستم به انتقاد نسبت به فیلم هایی که برای جشنواره ها ساخته میشوند بپردازم، فیلمسازهایی که فیلم های برنده و راه یافته در دوره های مختلف یک جشنواره را بررسی میکنند و مطابق با فاکتور ها مد نظر آن جشنواره فیلم میسازند. انگار فیلمساز یک پکیج تضمینی برای جشنواره می فرستد و با اطمینان بالایی از پذیرفته شدن اثر خود در جشنواره و امید به دریافت جایزه نسبت به ساخت و ارسال اثر اقدام میکند، تلاش کردم در «تحسین شده» بر این امر نقدی داشته باشم.