کویر شگفت انگیز شهداد؛ خاص ترین مقصد طبیعت‌گردی و رصد ستارگان/بیابان لوت نیازمند توجه دولت و بخش خصوصی است
گروه استان ها- در میان جاذبه‌های متعدد گردشگری کرمان، کویر شگفت انگیز شهداد با شب‌های پرستاره و مناظر بی‌نظیر کلوت‌ها، آن را به یکی از خاص‌ترین مقاصد طبیعت‌گردی ایران بویژه برای علاقمندان به رصد ستارگان تبدیل کرده است.
به گزارش خبرنگار تابناک از کرمان، یکی از قدیمی‌ترین و پرافتخارترین استان‌های ایران که از دیرباز محل زندگی تمدن‌های بزرگ بوده و آثار تاریخی فراوانی را در دل خود جای داده، کرمان است. این استان با تنوع آب‌وهوایی و جاذبه‌های طبیعی منحصر‌به‌فرد، مقصدی ایده‌آل برای سفر محسوب می‌شود.
کرمان مقصدی ناشناخته برای بسیاری از گردشگران
با وجود زیبایی‌های تاریخی و طبیعی، هنوز بسیاری از مردم به این استان چهار فصل سفر نکرده‌اند و از تماشای جاذبه‌های منحصر‌به‌فرد آن بی‌نصیب مانده‌اند. این در حالی است که کرمان، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، در هر فصل از سال، جذابیت‌های ویژه‌ای برای گردشگران دارد.
کرمان با داشتن بناهای تاریخی شاخص، همچون ارگ بم (ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو)، باغ شاهزاده ماهان، مسجد جامع کرمان و ده‌ها اثر دیگر، یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری برای علاقه‌مندان به تاریخ و معماری ایرانی محسوب می‌شود. این استان، علاوه بر بناهای تاریخی، با فرهنگ و هنر غنی خود نیز شناخته می‌شود و آثار متعددی در زمینه‌های گلیم‌بافی، قالی‌بافی و صنایع دستی را در خود جای داده است که همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار می‌گیرند.
کرمان تنها یک مقصد تاریخی نیست، بلکه طبیعت متنوع آن نیز یکی از جاذبه‌های اصلی این استان به‌شمار می‌رود. کویر شهداد و کلوت‌های شگفت‌انگیز آن، در کنار کوه‌های جبالبارز، جلوه‌ای از شگفتی‌های طبیعی این استان هستند. همچنین، وجود باغ‌های سرسبز، مناطق کوهستانی، دره‌های عمیق و روستاهای خوش‌آب‌وهوا، کرمان را به یکی از متنوع‌ترین مقاصد گردشگری کشور تبدیل کرده است.
یکی از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد این استان، وجود مناطق گرمسیری و سردسیری در کنار هم است. این تنوع اقلیمی باعث شده که گردشگران در هر زمان از سال، بتوانند از جاذبه‌های طبیعی این استان لذت ببرند. از کوه‌های سیرچ و جبالبارز گرفته تا کویرهای سحرانگیز، هر بخش از کرمان تجربه‌ای خاص و متفاوت را برای مسافران رقم می‌زند.
کویر کرمان؛ سرزمین ماسه‌های روان و شگفتی‌های طبیعی
در میان تمام جاذبه‌های طبیعی کرمان، کویر و ماسه‌های روان آن از شاخص‌ترین ویژگی‌های این استان به شمار می‌آیند. شب‌های پرستاره کویر، سکوت وهم‌انگیز و مناظر بی‌نظیر کلوت‌ها، این منطقه را به یکی از خاص‌ترین مقاصد طبیعت‌گردی ایران تبدیل کرده است.
با این توصیفات، کرمان را می‌توان استانی دانست که در آن تاریخ، فرهنگ و طبیعت در کنار هم، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای هر گردشگر رقم می‌زنند.
شب‌های کویر با آسمانی مملو از ستارگان، جلوه‌ای منحصر‌به‌فرد از طبیعت را به نمایش می‌گذارند. در سکوت بی‌انتها، آسمان شب به گنجینه‌ای از ستارگان تبدیل می‌شود که در نبود آلودگی‌های نوری، با درخششی خیره‌کننده قابل مشاهده هستند.
فصل‌های مناسب برای رصد ستارگان در کویر
پاییز و زمستان، شرایطی ایده‌آل برای رصد آسمان شب در کویر فراهم می‌کنند. با وجود سرمای هوا، این فصل‌ها به دلیل طولانی بودن شب‌ها و شفافیت بالای آسمان، فرصت مناسبی را برای علاقه‌مندان به نجوم ایجاد می‌کنند. هوای خشک کویر نیز باعث کاهش میزان رطوبت و افزایش وضوح دید ستارگان می‌شود که تجربه‌ای بی‌نظیر را برای رصدگران آسمان فراهم می‌سازد.
شهداد، بهشت گردشگری کویری در کرمان
در میان مناطق کویری استان کرمان، کویر شهداد به‌ویژه با کلوت‌های منحصر‌به‌فرد خود، یکی از برجسته‌ترین مقاصد گردشگری طبیعی محسوب می‌شود. این منطقه که به دلیل ساختارهای زمین‌شناسی خاص خود شهرت دارد، مجموعه‌ای از کلوت‌ها را در خود جای داده است که طی میلیون‌ها سال، در اثر فرسایش باد و آب شکل گرفته‌اند.
منظره این کلوت‌ها، به‌ویژه در زمان طلوع و غروب خورشید، جلوه‌ای چشم‌نواز و کم‌نظیر را رقم می‌زند. تابش نور طلایی بر سطح این سازه‌های طبیعی، نمایشی خیره‌کننده ایجاد کرده و زیبایی بی‌بدیلی را به تصویر می‌کشد.
شب‌های رویایی کویر شهداد
در شب‌های کویر شهداد، آسمان پرستاره آن، فضایی رؤیایی و کم‌نظیر را برای علاقه‌مندان به طبیعت و نجوم فراهم می‌آورد. نبود آلودگی نوری در این منطقه، امکان مشاهده کهکشان راه شیری و صورت‌های فلکی را با وضوح بالا فراهم کرده و جذابیت ویژه‌ای برای علاقه‌مندان به ستاره‌شناسی دارد.
وسعت بی‌کران کویر و سکوت حاکم بر آن، حس آرامشی عمیق را در دل طبیعت‌گردان ایجاد می‌کند. در این پهنه گسترده، هر ذره شن و هر سایه‌ای که از نور خورشید یا ماه بر سطح زمین می‌افتد، بخشی از زیبایی بکر و دست‌نخورده طبیعت است.
عظمت کائنات در دل کویر
آسمان شب‌های کویر، با هزاران ستاره درخشان، تصویری بدیع از عظمت کائنات را به نمایش می‌گذارد و یادآور ناشناخته‌های بی‌شمار جهان هستی است. این ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد، کویر شهداد را به یکی از مقاصد گردشگری جذاب برای طبیعت‌دوستان و علاقه‌مندان به نجوم تبدیل کرده است.
بیابان لوت؛ نخستین اثر طبیعی ایران در میراث جهانی یونسکو
«معین افضلی» فعال گردشگری و مدیر سابق پایگاه میراث‌جهانی لوت در استان کرمان در گفت‌وگو با خبرنگار تابناک در کرمان، با اشاره به اینکه بیابان لوت به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است، تصریح می‌کند: یکی از ویژگی‌های برجسته این بیابان، منحصر‌به‌فرد بودن آن در سطح جهانی است.
وی با اشاره به اینکه بیابان جهانی لوت، سه استان خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان را دربرمی‌گیرد، بیان می‌کند: در استان کرمان، شهرهای شهداد، بم، فهرج و راور به این اثر خاص طبیعی دسترسی دارند.
افضلی در ادامه عنوان می‌کند: خوشبختانه بیابان لوت یکی از اولویت‌های گردشگران خارجی است که به ایران سفر می‌کنند و به عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری شناخته می‌شود.
وی سپس به راه‌های جذب گردشگر اشاره و تأکید می‌کند: برای جذب گردشگر باید داده‌های مربوط به صنعت گردشگری در ۱۰ سال گذشته را بررسی کرده و با شناسایی گردشگران کشورهای هدف، از طریق حضور در نمایشگاه‌های خارجی، بازاریابی، تبلیغات و بهره‌گیری از ظرفیت آژانس‌های مسافرتی و تورهای گردشگری خارجی، اقدامات مؤثری انجام دهیم.
مدیر سابق پایگاه میراث‌جهانی لوت در استان کرمان با اشاره به تعداد اندک گردشگران خارجی در کشور، اظهار می‌کند: با وجود این مسأله، ما در مقایسه با ۱۰ سال گذشته پیشرفت‌های خوبی در استان کرمان داشته‌ایم.
رشد گردشگری در شهداد و تأثیر آن بر اقتصاد محلی
وی ادامه می‌دهد: در شهداد، زیرساخت‌های گردشگری بهبود قابل توجهی یافته و در حال حاضر، ۴۳ اقامتگاه گردشگری شامل بوم‌گردی، هتل، رستوران ایجاد شده است که این امر باعث شده گردشگری به عنوان دومین منبع درآمد مردم شهداد مطرح شود.
افضلی در ادامه خاطرنشان می‌کند: با وجود اقدامات زیادی که در زمینه گردشگری شهداد و بیابان لوت صورت گرفته است اما هنوز به اهداف نهایی نرسیده‌ایم و برای توسعه بیشتر، تلاش‌های گسترده‌ای لازم است.
این فعال گردشگری بر لزوم تمرکز تخصصی بر گردشگری کویر و افزایش مدت اقامت گردشگران در بیابان لوت تأکید کرده و می‌گوید: در حال حاضر، مدت ماندگاری گردشگران در شهداد و کویر لوت با شهر کرمان برابر است و گاهی گردشگران دو شب بیشتر را در شهداد سپری می‌کنند.
امنیت کویر شهداد و افزایش ماندگاری گردشگران
افضلی در پاسخ به پرسشی درباره خطرات احتمالی برای بازدیدکنندگان کویر، تصریح می‌کند: کویر شهداد یکی از امن‌ترین تورهای گردشگری را دارد و افزایش مدت اقامت گردشگران، خود گواهی بر این امر است، همچنین با توجه به پذیرایی روستاها از گردشگران، هیچ تهدیدی متوجه آن‌ها نیست.
مدیر سابق پایگاه میراث‌جهانی لوت در استان کرمان اظهار می‌کند: در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی نیز پیشرفت‌های چشمگیری در این مناطق دیده می‌شود و تاکنون گزارشی از مزاحمت، سرقت یا سایر مشکلات برای گردشگران اعلام نشده است.
وی تأکید می‌کند: بیابان لوت به عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری، نیازمند توجه ویژه دولت و بخش خصوصی است و باید اقدامات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.
افضلی سپس تصریح می‌کند: همه مسئولان و فعالان گردشگری، چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی، باید برای تحقق این هدف تلاش کنند.
چالش‌های آفرود در کلوت‌های شهداد و ضرورت ساماندهی مسیرها
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا آفرود در نزدیکی کلوت‌های شهداد در درازمدت می‌تواند برای این آثار طبیعی خطرناک باشد؟ اظهار می‌کند: یکی از مشکلات اصلی، عدم ساماندهی تورهای گردشگری و نبود مسیرهای استاندارد برای آفرود در کویر و کلوت‌های شهداد است.
افضلی یادآور می‌شود: در سال‌های گذشته، دستورالعملی برای حفاظت از بیابان لوت تدوین شد، اما به دلیل عدم توجه کافی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، این دستورالعمل تصویب نشد.
این فعال حوزه گردشگری تأکید می‌کند: برای حفاظت از بیابان لوت و کلوت‌های شهداد، یا باید دستورالعمل جدیدی تدوین شود و یا همان دستورالعمل قبلی تصویب و اجرایی شود.
اهمیت تدوین و تصویب دستورالعمل‌های حفاظت از بیابان لوت
افضلی اظهار می‌کند: در سال‌های اخیر، تلاش‌های بسیاری برای ایجاد نظارت در کویر لوت انجام شده است، اما متأسفانه هنوز به نتایج مطلوبی نرسیده‌ایم.
این فعال گردشگری در خصوص بهره‌برداری از ظرفیت‌های گردشگری کویر لوت برای جذب گردشگران داخلی و خارجی، عنوان می‌کند: مسائل سیاسی، تحریم‌ها و پدیده ایران‌هراسی تأثیر مستقیمی بر گردشگری خارجی دارد و طبیعتاً وقتی درآمدی وجود نداشته باشد، رسیدگی به آثار تاریخی و طبیعی نیز کاهش می‌یابد. علاوه بر این، وفور نعمت‌های طبیعی و تاریخی در کشور ما نیز باعث کم‌توجهی به این داشته‌ها شده است.
وی در پایان تأکید می‌کند: گردشگری باید در سطح کلان کشور مورد توجه قرار گیرد و اراده‌ای جدی برای احیا و توسعه آن شکل گیرد.
به گزارش تابناک، با توصیف تمام زیبایی‌های کلوت‌ها و کویر شهداد، این منطقه تنها یکی از گنجینه‌های ارزشمند استان کرمان به شمار می‌رود که در جهان بی‌نظیر است. این منطقه ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطب‌های مهم گردشگری داخلی و بین‌المللی را دارد، اما دستیابی به این هدف مستلزم توجه ویژه به صنعت گردشگری، برنامه‌ریزی اصولی برای توسعه آن و همکاری جدی از دل وزارتخانه‌ها تا نهادهای مردمی است.