از سفر وزیر میراث فرهنگی به ارمنستان تا آغاز برنامه‌های شب یلدا
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ در این هفته وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به ارمنستان سفر کرد. در این سفر سیدرضا صالحی‌امیری در دیدار با ژانا آندراسیان وزیر آموزش، علوم، فرهنگ و ورزش ارمنستان با تاکید بر تقویت روابط بین ایران و کشورهای همسایه، اظهار کرد: دو کشور ایران و ارمنستان روابط دیرینه‌ای باهم دارند و به همین دلیل امنیت کشور ارمنستان را امنیت خودمان می‌دانیم. سیاست دولت ایران توسعه روابط با ارمنستان است. با توجه اهمیت حوزه فرهنگ و تأثیرگذاری آن، اگر روابط فرهنگی دو کشور را تعمیق دهیم سایر حوزه‌ها نیز رونق می‌یابد.
وی افزود: رابطه دو ملت به ۵۰۰ سال قبل باز می‌گردد و در فرهنگ ما، ارمنی‌ها به عنوان ملتی نجیب قلمداد می‌شوند. در دوران دفاع مقدس نیز ارمنی‌ها حضور مؤثری داشتند.
وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اضافه کرد: هیچ دلیلی برای عدم همکاری با ارمنستان نداریم. ما در حوزه میراث‌فرهنگی علاوه بر ثبت جهانی کلیساهای ارامنه در شمال غرب ایران، اکثر کلیساهای داخل کشور را ثبت ملی و حفاظت و مرمت می‌کنیم و این اماکن را مقدس می‌شماریم. یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای جهان در ایران است و این اماکن ضمن حفظ وجه تقدس و برگزاری آئین‌های مذهبی در آنها، به‌عنوان مقاصد گردشگری نیز معرفی شده‌اند.
این مقام مسئول در ادامه به ارائه پیشنهادهای همکاری بین ایران و ارمنستان پرداخت و افزود: پژوهش و کاوش‌های مشترک می‌تواند جز فعالیت فی‌مابین ایران و ارمنستان باشد. وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دارای پژوهشگاه بوده که دارای بسترها و ظرفیت‌های خوبی برای همکاری بوده و آمادگی داریم تا کاوش‌های مشترک را با ارمنستان انجام دهیم. از طرفی برگزاری کارگاه‌های آموزشی در حوزه‌های مختلف مثل کاوش و مرمت، تهیه پرونده‌های مشترک برای ثبت کلیساها و نیز پرونده‌های مشترک در حوزه میراث‌ناملموس می‌تواند باعث ظرفیت‌سازی بین ایران و ارمنستان باشد.
دیدار صالحی امیری با مصری‌ها
سیدرضا صالحی‌امیری وزیر میراث فرهنگی در حاشیه نشست کشورهای عضو مجمع تمدن‌های باستانی با یاسر شعبان معاون وزیر امور خارجه مصر در حوزه‌های گردشگری، آموزش و ورزش و جوانان دیدار کرد و گفت: ۲ کشور ایران و مصر با توجه به سابقه تمدنی و فرهنگی خود باید بیش از پیش در مسیر بهبود روابط به خصوص در حوزه فرهنگ گام بردارند.
وی با دعوت از شعبان برای سفری رسمی به ایران، بهبود روابط در حوزه‌های گردشگری، میراث‌فرهنگی و صنایع‌دستی بین دو دولت را خواستار شد.
معاون وزیر امور خارجه مصر نیز در این دیدار با توجه به نزدیکی فرهنگ دو کشور با یکدیگر گفت: هدف مصر بهبود روابط در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و به‌خصوص فرهنگی با جمهوری اسلامی ایران است.
وی با ابراز خرسندی از این دیدار نشست‌های بیشتر و تفاهم برای افزایش همکاری‌ها در حوزه‌های میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی را خواستار شد.
انتصاب غافلگیرکننده رئیس جدید پژوهشگاه میراث فرهنگی
در این هفته یک انتصاب غافلگیرکننده رخ داد. مراسم روز پژوهش درحالی در پژوهشگاه میراث فرهنگی برگزار شد که وزیر میراث فرهنگی در حاشیه آن نسبت به تغییر رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اقدام کرد. بر این اساس مصطفی ده‌پهلوان در این مراسم پس از آخرین سخنرانی خود در سمت رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری توسط وزیر میراث فرهنگی تودیع و پس از سخنرانی وزیر، محمد ابراهیم زارعی به عنوان سرپرست جدید پژوهشگاه معرفی شد.
صالحی امیری در پی این اقدام گفت که تغییر به معنی تخریب و ریزش نیست بلکه به معنای رویش است. هیچ کسی اخراج نخواهد شد بلکه افراد با اندیشه‌های جدید وارد می‌شوند.
پس از آن صالحی امیری از فعالیت‌های ده پهلوان قدردانی کرد و گفت که اگر کسی نافی فعالیت‌های او باشد بی انصافی کرده است.
ویژه‌برنامه‌های یلدای ۱۴۰۳ در موزه‌های کشور
اداره کل موزه‌ها با توجه به در پیش بودن شب یلدا (چله) به عنوان یکی از جشن‌های کهن ایرانی که به عنوان میراث ناملموس کشور به ثبت جهانی رسیده، به منظور پاسداشت آن در موزه‌های سراسر کشور حدود ۱۰۰ رویداد فرهنگی‌هنری را برنامه‌ریزی کرد. برگزاری دومین مراسم بزرگداشت ثبت جهانی یلدا (شب چله) با حضور وزیر میراث‌فرهنگی در کاخ سعدآباد، یلدا با محوریت خوراک و پوشاک: استقبال از گردشگران با پذیرایی ویژه شب یلدا در کاخ نیاوران، اجرای موسیقی دف نوازی به مناسبت شب یلدا در موزه نگارخانه و برگزاری کارگاه‌های نقاشی زیر لعابی و رو لعابی، معرق و منبت کاری، بافتنی، چاپ دستی، زیورآلات، زرین در محوطه کاخ گلستان، برگزاری نشست شب چله میراث ناملموس ایران در فهرست میراث جهانی با حضور اساتید و صاحب‌نظران در موزه ملی ایران برخی از این برنامه‌ها بود.
همچنین موزه فرش ایران هم اقدام به چیدمان سفره یلدا و برگزاری نشست به همراه شاهنامه خوانی و تفأل به دیوان حافظ و اجرای موسیقی مقامی و رونمایی از دو تخته فرش صفوی کمتر دیده شده و برگزاری نشست تخصصی با محوریت فرش‌های مذکور می‌کند.
موزه آبگینه هم در نظر دارد تا برنامه قصه گویی و روایتگری شب یلدا ویژه بزرگسالان در ۳۰ آذر ماه، ساعت ۱۰ تا ۱۲:۳۰ با روایتگری فاطمه هاشمی انجام دهد.
موزه رضا عباسی نیز چیدمان سفره یلدا و رونمایی از ۲۶ اثر نگارگری صفوی موجود در مخزن و نمایش آنها در تالار نگارگری و همزمان برگزاری نمایشگاه نگارگری معاصر توسط بخش خصوصی در نمایشگاه موقت موزه و موزه نقاشی پشت شیشه برگزاری دوره هنرمندان حوزه نقاشی پشت شیشه را برنامه‌های مناسبتی خود اعلام کرده‌اند.
تعطیلی موزه‌ها و اماکن فرهنگی‌تاریخی تهران
این هفته همزمان با تعطیلی پی در پی ادارات، اعلام شد که به علت برودت و آلودگی هوا روز یکشنبه ۲۵ آذرماه، موزه‌ها و اماکن فرهنگی‌تاریخی تهران و برخی استان‌ها تعطیل هستند.
با اعلام استانداری تهران مبنی بر تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات دولتی و دستگاه‌های اجرایی، در روز یکشنبه ۲۵ آذرماه، اماکن فرهنگی‌تاریخی و موزه‌های پایتخت که تحت مدیریت وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هستند، تعطیل شدند.
منتظر گزارش ضابط قضائی در خصوص «پوآرو» هستیم
همزمان با هفته پژوهش و فناوری نشست تخصصی «فضای مجازی و مبارزه با تخریب آثار تاریخی ایران» در راستای تبیین چالش و آسیب تخریب محوطه‌های باستانی ایران و قاچاق اشیا تاریخی بویژه به خارج از کشور و نقش فضای مجازی در این عمل مجرمانه در محل پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری برگزار شد.
فریبا شریفیان مدیر تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه در این نشست با اشاره به جایگاه پژوهش در جامعه و پیشرفت‌های علمی و فرهنگی که در نتیجه آن اتفاق می‌افتد به تشریح برخی از اقدامات معاونت پژوهشی پژوهشگاه همچون؛ تقویت توانمندی‌های پژوهشی اعضای هیأت علمی و پژوهشگران، برگزاری کارگاه‌های تخصصی و آموزشی، حمایت از طرح‌های پژوهشی، تهیه دستورالعمل‌های کاربردی بمنظور شفاف‌سازی قوانین و … پرداخت.
نوروز رجبی مشاور رئیس پژوهشگاه در این نشست با تشریح برخی از پرونده‌هایی که در این حوزه وجود دارد تصریح‌کرد: تشکیلات میراث‌فرهنگی در حفاظت از میراث‌فرهنگی ناکارآمد است و این ساختار باید اصلاح شود.
وی افزود: مدیران باید این موضوع را مورد ارزیابی قرار دهند که آیا این تشکیلات با ساختار موجود برای حفاظت از میراث‌فرهنگی کافی است؟ آیا ما آمار دقیقی از میزان خروج اموال از گمرک داریم؟ آیا آماری از تعداد پرونده‌های در جریان داریم؟ و آیا احکام اجرا شده‌اند و یا در چه مرحله‌ای هستند؟
ثبت دو لباس در فهرست میراث ناملموس
علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت حریم و آثار و حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی در پاسخ به این سوال که هدف کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس ۲۰۰۳ یونسکو چیست و چه مزایایی برای جوامع دارد، گفت: این کنوانسیون برای جلوگیری از یکسان سازی فرهنگ، استانداردسازی فرهنگ و غلبه فرهنگ کشورهای پیشرفته بر کشورهای در حال توسعه، و با هدف پاسداری و تقویت میراث ناملموس جوامع محلی و اقوام مختلف به عنوان بخشی از هویت فرهنگی ایشان و در راستای تقویت احترام متقابل و ایجاد درک بین فرهنگ‌ها تلاش می‌کند. همچنین این کنوانسیون با تاکید بر اهمیت شناسایی ارزش‌های مشترک و احترام به تفاوت‌ها و همچنین توجه به تنوع فرهنگی، فضایی برای تبادل و گفتگو میان اقوام و ملت‌ها فراهم می‌آورد که منجر به کاهش تنش، افزایش همبستگی اجتماعی و استحکام صلح پایدار می‌شود. با پاسداری از سنت‌ها، آداب و رسوم و مهارت‌های مشترک انسانی، این کنوانسیون راهی برای تحکیم روابط انسانی و تقویت همزیستی مسالمت‌آمیز ارائه می‌کند.
وی درباره ثبت عناصر میراث فرهنگی ناملموس به چه منظور انجام می‌شود مطرح کرد: از مهمترین اهداف ثبت عناصر میراث فرهنگی ناملموس، پاسداری از این میراث ارزشمند، معرفی و نمایش تنوع فرهنگی در کشور می‌باشد. تنوع در خوراک، پوشاک، زبان و گویش، فرهنگ و آداب و رسوم در میان اقوام ایرانی که در کنار یکدیگر همانند رنگین کمانی خود را به نمایش می‌گذارد.
ایزدی در مورد تنوع فرهنگی افزود: تنوع فرهنگی از چند جهت اهمیت بسیاری دارد، اول غنای فرهنگی است که تنوع فرهنگی باعث می‌شود که جوامع از نظر هنری، ادبی، موسیقی و سایر جنبه‌های فرهنگی غنی‌تر شوند. این تنوع می‌تواند به خلق آثار هنری جدید و نوآوری‌های فرهنگی منجر شود. دوم تبادل فرهنگی، که فرصتی برای تبادل ایده‌ها، تجربیات و دانش بین فرهنگ‌های مختلف فراهم می‌کند. این تبادل می‌تواند به درک بهتر و همزیستی مسالمت‌آمیز بین ملت‌ها کمک کند.
رشد ۱۱ درصدی صادرات صنایع‌دستی در ۸ ماهه امسال
نشست وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با فعالان، پیشکسوتان و هنرمندان حوزه صنایع دستی برگزار شد. در این نشست که روز دوشنبه ۲۶ آذر در محل سالن فجر این وزارتخانه برگزار شد، جمعی از فعالان، هنرمندان و پیشکسوتان صنایع دستی به بیان نظر و پیشنهادهای خود در حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پرداختند.
در این نشست فرزاد اوجانی مدیرکل دفتر بازاریابی و تجاری سازی در سخنانی گفت: موضوع تقویت راهکارهای صادرات صنایع‌دستی از موضوعات بسیار مهم است و یکی از مطالبات همیشگی هنرمندان و فعالان صنایع‌دستی است.
وی افزود: برای تقویت صادرات صنایع‌دستی باید اقدامات مهمی را انجام داد که یکی از آنها کیفی‌سازی محصولات و دیگری استانداردسازی محصولات است. این در حالی است که تبلیغات و حضور در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی از دیگر اقدامات مهم برای رونق صادرات صنایع‌دستی به حساب می‌آید.
اوجانی ادامه داد: در همین حال ایجاد پلتفرم مناسب و فروش از طریق آنلاین یکی دیگر از راهکارهای مهم برای افزایش صادرات است.
مدیرکل دفتر بازاریابی و تجاری سازی خاطرنشان کرد: در ۸ ماه گذشته ۱۵۰ میلیون دلار صادرات صنایع‌دستی داشتیم که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد رشد داشته است. بیشترین میزان رشد صادرات در رشته رودوزی‌های سنتی است که در کشورهای مختلف طرفدار زیادی دارد.
وی یادآور شد: اصلاح قوانین و مقررات یکی از اقدامات مهم معاونت صنایع‌دستی برای رونق صادرات صنایع‌دستی است که در همین رابطه مشکلات مرتبط با سقف خروج زیورآلات برای حضور در نمایشگاه و استاندارد اجباری در حال برطرف شدن است.