چه میزان از نقدینگی ۹,۳۹۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومانی، در جیب مردم است؟
با افزایش بی‌سابقه حجم نقدینگی، سهم پول نقد و مسکوک در دست مردم نسبت به سایر اجزای نقدینگی، همچنان یکی از ارکان مهم در بررسی وضعیت اقتصادی مردم به شمار می‌رود.
با افزایش حجم نقدینگی به مرز ۹ هزار همتی، سوالات زیادی پیرامون تأثیرات این تغییرات بر اقتصاد کشور مطرح شده است. به ویژه اینکه چه میزان از این نقدینگی به صورت اسکناس و مسکوک در اختیار مردم قرار دارد؟ آیا حجم بالای نقدینگی به راحتی در دسترس مردم قرار دارد یا در واقع پول در سیستم بانکی قفل شده و بیشتر در بخش شبه‌پول مدفون است؟
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ طبق جدیدترین آمار منتشر شده در آبان ۱۴۰۳، حجم نقدینگی در اقتصاد ایران به رقم ۹ هزار و ۳۹۲ هزار میلیارد تومان رسیده است. این عدد نشان‌دهنده رشد ۲۸.۱ درصدی نسبت به سال گذشته است.
نقدینگی به دو بخش اصلی پول و شبه‌پول تقسیم می‌شود. بر اساس این آمار، در آبان امسال حجم پول به بیش از ۲ هزار و ۲۵۰ هزار میلیارد تومان رسید که تنها ۲۴ درصد از نقدینگی کشور را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که ۷۶ درصد از نقدینگی، یعنی ۷ هزار و ۱۴۱ هزار میلیارد تومان، در بخش شبه‌پول متمرکز است.
اسکناس و مسکوک؛ ۱.۶ درصد از نقدینگی کل کشور
اسکناس و مسکوک در دست مردم، به عنوان تنها بخش قابل لمس از نقدینگی، در آبان امسال به ۱۴۸ هزار میلیارد تومان رسیده است. این عدد معادل تنها ۱.۶ درصد از کل نقدینگی کشور است. این مقدار در مقایسه با شب عید، کاهش اندکی در حدود ۰.۳ واحد درصد داشته است.
اما نکته مهم این است که نسبت به آبان سال گذشته، اسکناس و مسکوک در دست مردم رشد ۱۷.۶ درصدی را تجربه کرده است. با دلار ۶۸۴۰۰ تومانی مرکز مبادله، این رقم معادل حدود ۲ میلیارد و ۱۶۳ میلیون دلار می‌شود. به نظر می‌رسد این افزایش، نشان‌دهنده روند رشد تقاضا برای نقدینگی قابل لمس است.
سهم سپرده‌های دیداری در شبکه بانکی
سپرده‌های دیداری، که بیشتر به عنوان ابزار مالی سریع و بدون بهره شناخته می‌شوند، ۲۲.۴ درصد از نقدینگی کشور را تشکیل می‌دهند. در آبان امسال، رقم سپرده‌های دیداری به بیش از ۲ هزار و ۱۰۲ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به سال گذشته افزایش ۲۸.۴ درصدی داشته است. این بخش از نقدینگی به دلیل دسترسی آسان مردم به آن در هر زمان و بدون هیچ محدودیتی، نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور دارد و نشان‌دهنده تمایل بیشتر مردم به نگهداری منابع مالی خود در حساب‌های بانکی به جای اسکناس است.
شبه‌پول، که شامل سپرده‌های قرض‌الحسنه، کوتاه‌مدت و یک‌ساله است، بخش عمده‌ای از نقدینگی کشور را در بر می‌گیرد. در آبان ۱۴۰۳، حجم شبه‌پول به ۷ هزار و ۱۴۱ هزار میلیارد تومان رسید. این بخش از نقدینگی، که به صورت غیرقابل دسترس برای مردم است، نقش زیادی در فشار‌های تورمی و کاهش ارزش پول ملی ایفا می‌کند.
به گزارش تابناک؛ آمار و ارقام نشان می‌دهد که نقدینگی بالا و حجم عظیم شبه‌پول، چالشی برای اقتصاد کشور و تصمیم گیران دولتی است. تنها ۲۴ درصد از نقدینگی به صورت پول نقد و سپرده‌های دیداری است که در دسترس مردم قرار دارد و بقیه آن در قالب شبه‌پول، که قابلیت تبدیل فوری به پول نقد را ندارد، باقی مانده است و ضرورت دارد که در مسیر تامین مالی پروژه‌هایی به کار گرفته شود که تاثیر مثبتی در رشد اقتصادی داشته باشد.