کاهش فرسایش خاک و مقابله با تغییر اقلیم؛ هدف اصلی طرح کاشت یک میلیارد درخت
۰۷:۰۰ – ۰۶ دی ۱۴۰۳
باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی – با توجه به شرایط خشکسالی و تغییر اقلیم، طرح کاشت یک میلیارد درخت طی مدت ۴ سال در دولت سیزدهم مطرح شد که براین اساس قرار شد سالانه ۲۵۰ میلیون اصله نهال کاشته شود.
گزارش سازمان فائو نشان می دهد که به طور میانگین سالانه ۵ میلیون هکتار از جنگل‌های جهان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۶ در جهان از بین رفته که این امر مصداق بارز بی توجهی به این حوزه است. یکی از دغدغه‌های کشور‌های جهان، عواقب ناگوار تغییرات اقلیمی است و اگر این پدیده کنترل نشود، پیامد آن برای برخی کشورها از جمله ایران بدلیل شرایط جغرافیایی شدیدتر است.
غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به طرح کاشت یک میلیارد درخت گفت: این از مجموعه اقداماتی است که در برنامه های بالادستی کشور نیامده است، اما ما به صورت فوق‌العاده آن را در دستور کار قرار داده ایم. اصل کار، بسیار درست است.
وزیر جهاد گفت: با توجه به منابع، و توان تولید نهالستان‌های ما با توسل به مقدار آب دست در دسترس، تعداد کاشت سالانه نهال مستلزم موضوعات فنی متعددی است که بنا داریم در هیأت اندیشه ورزی ای که در این ارتباط،تشکیل داده ایم، مسائل را مورد طرح و بررسی قرار داده، تا مسیر را دقیق تر و بدون اشکال بپیماییم.
طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت نیازمند ۱۶.۸۵ همت اعتبار
سیدهاشم موسوی نژاد رئیس مرکز جنگل های خارج از شمال گفت: در سال نخست طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت ۱۱۶ میلیون اصله نهال در بخش دولتی و ۱۲۱ میلیون اصله در بخش غیردولتی تولید شد که براین اساس ۹۵ درصد برنامه محقق شد، اما امسال بدلیل مشکل اعتباراتی ۱۳۰ میلیون اصله نهال تولید شد.
به گفته او، بنابر ارائه پیش نویس قانون مرکز پژوهش های مجلس، بیشتر ظرفیت ها بدلیل مشکلات اعتباری به سمت مسئولیت های اجتماعی است که در صورت تصویب بیش از برنامه کار پیش می رود.
موسوی نژاد با اشاره به ظرفیت بالای تولید نهال در نهالستان ها افزود: پیش بینی ها برآن است که در سال های آتی کار بیشتر پیش رود و تنها بدلیل مشکلات اعتباری از منابع بخش خصوصی غیردولتی تامین کردند که وقتی ظرفیت به سمت مسئولیت اجتماعی برود، شرکت های آلاینده برای کمک به محیط زیست و استاندارد که در فرآیند صدور مجوز قرار می‌گیرند، برای انجام فعالیت های جبرانی در ارتباط با تولید انتشار کربن به همان میزان فعالیت جبرانی در قالب توسعه پوشش گیاهی باید رخ بدهد و در چارچوب قانونی پیش می رویم که با تصویب قانون پشتوانه خوبی برای استمرار طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در دوره های بعد خواهیم داشت.
رئیس مرکز جنگل های خارج از شمال با بیان اینکه فصل کاشت از نیمه دوم آبان آغاز شده است، گفت: امسال ۱۳۰ میلیون اصله تولید شده که از نیمه دوم آبان در حال کاشت هستند و اکیپ هایی هم روانه کردیم برای استان هایی پوشش گیاهی همسان که شباهت اکولوژیک دارند تا این گروه ها همدیگر را نظارت کنند.
او با بیان اینکه چالش اصلی طرح کاشت یک میلیادد درخت کمبود منابع اعتباری است، افزود:میزان اعتبارات مورد نیاز برای عملکرد طرح یک میلیارد درخت ۱۴.۸۵ همت با احتساب سال قبل است و با احتساب بهای امسال ۱۶.۸۵ همت و سال آینده ۲۰ همت اعتبار مورد نیاز است که رقم سنگینی است امکان تامین چنین اعتباری وجود ندارد چراکه از نظر سازمان برنامه و بودجه شاید اولویت های مهم تری وجود داشته باشد، از این رو دولت بدنبال آن است که از ظرفیت قانونی و منابع دیگری استفاده کند. به عنوان مثال بنابر بند خ ماده ۲۰ در ارتباط با خیرین برای نخستین بار ماده قانونی خوبی و بند ج ماده ۲۰ درصد ۱۰ درصد اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای برای مشارکت ظرفیت خوبی است که می توان پوشش داد.
موسوی نژاد گفت: سیاست گذاری و برنامه ریزی شده که کار باید پیش ببریم و از اعتبار امور جنگل در تولید نهال استاندارد و مباحث کاشت و نگهداری و تجدید نهالستان ها گذاشتیم، به همین‌خاطر اعتبارات به سمت نگهداری و مراقبت نهال های تولیدی گذاشتیم، از این رو امسال تولید در حدی انجام شد که امکان نگهداری آن وجود داشته باشد که در صورت استفاده از دیگر ظرفیت ها، کمبود برنامه را در سال های بعد جبران خواهیم کرد.
در ۲۴ مرداد سال ۱۴۰۱، رئیس جمهور شهید در جریان بازدید از وزارت جهاد دستور کاشت یک میلیارد درخت طی ۴ سال را داده بودند، براین اساس مقرر شد سالانه ۲۵۰ میلیون اصله نهال تولید و کاشت شود چراکه کنوانسیون های بین الملل بواسطه شرایط اقلیم و کاهش غلظت دی اکسید کربن بر کاشت درخت تاکید کردند.
کاشت یک میلیارد درخت راه حلی مناسب برای مقابله با تغییر اقلیم
کشور چین به عنوان اولین تولیدکننده کربن و گازهای گلخانه‌ای در دنیا، کاشت ۷۰ میلیارد درخت تا سال ۲۰۳۰، عربستان کاشت ۵۰ میلیارد درخت را هدف‌گذاری کرده است. همچنین ترکیه کاشت ۴.۵ میلیارد درخت را تمام کرده و برای کاشت ۶.۵ میلیارد درخت دیگر برنامه‌ریزی کرده است و به طور کل کشورها در حال رقابت با یکدیگر در این زمینه هستند.
در ادامه نقی شعبانیان معاون امور سازمان جنگل ها گفت: امسال ۱۳۰ میلیون نهال تولید شد که از این تعداد حدود ۱۰۰ میلیون نهال قابل انتقال به عرصه است، رقم تولید در سال گذشته ۲۳۰ میلیون اصله نهال بود.
او با بیان اینکه سال آماده سازی نهال‌ها و کاشت بذرها و آماده سازی نهال از شهریور هر سال آغاز و تا شهریور سال آینده به طول می‌انجامد، افزود: رشد بذرها و نهال‌ها با یکدیگر متفاوت بوده و برخی از این نهال‌ها برای رسیدن به اندازه مناسب نیاز است ۲ تا ۳ سال در نهالستان‌ها بمانند تا آماده کاشت شوند.
شعبانیان ادامه داد: با توجه به هدف گذاری سالانه کاشت ۲۵۰ میلیون نهال، اگر به عدد مورد نظر دست پیدا نکنیم، در سال بعد جبران خواهد شد.
معاون امور سازمان جنگل ها اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت را با توجه به تغییرات شدید اقلیمی، گرمایش زمین و ادامه خشکسالی‌ها، فرسایش خاک، کاهش منابع آبی و فرونشست‌ها ضروری دانست و گفت: بخش کشاورزی بیشترین آسیب را از این تغییرات خواهد دید و از این رو با حمایت جدی دولت و صنایعی که انتشار دهنده دی اکسید کربن هستند، باید تلاش کنیم کاشت یک میلیارد درخت در بازه زمانی تعیین شده محقق شود و کاشت نهال در عرصه‌های منابع طبیعی دست‌کم برای سال‌های متمادی نیز ادامه پیدا کند.
براساس آمارهای اعلامی ایران از میان ۲۲۷ کشور جهان در رتبه ۱۸ از نظر افزایش پوشش جنگلی خود قرار گرفته است که براین اساس ۸۷ کشور از جمله ایران توانسته‌اند پوشش جنگلی خود را طی دو دهه گذشته افزایش دهند، از این رو تامین اعتبارات لازم در اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت به منظور توسعه پوشش گیاهی و ارتقای سرانه جنگل تاثیر بسزایی دارد.