گرانی محصولات «فرداموتور» / میلیاردی وام بگیرید، ۷ سال بعد بپردازید!
اقتصاد ایران هفته پایانی بهمن ماه را با اخبار مختلفی پشت سر گذاشت. از اعلام زمان استیضاح وزیر اقتصاد، افزایش پاداش هیات مدیره بانک تجارت و گرانی محصولات «فرداموتور» تا آمار نگران کننده از صادرات هزاران تن سیب زمینی. در این گزارش، روایت فشرده‌ای از مهم‌ترین تحولات اقتصادی هفته را مرور می‌کنیم.
در هفته‌ای که گذشت، تحولات مهم اقتصادی از اعلام زمان استیضاح وزیر اقتصاد گرفته تا گرانی محصولات یک خودروساز، توجه مخاطبان تابناک را به خود جلب کرد.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ نگاهی به تحولات و اخبار حوزه اقتصادی در طول یک هفته اخیر موارد متعددی را نشان می‌دهد که سعی کردیم در این گزارش به برخی از آنها که توسط تابناک به طور ویژه بررسی شده بود، بپردازیم.
زمان استیضاح وزیر اقتصاد اعلام شد
احمد نادری، عضو هیأت‌رئیسه مجلس، اعلام کرد استیضاح وزیر اقتصاد با امضای ۹۱ نماینده در مجلس اعلام وصول شده است. حمیدرضا حاجی بابایی نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در توضیحات استیضاح وزیر امور اقتصاد و دارایی گفت: با توجه به اینکه آیین‌نامه داخلی صراحتا اعلام می‌کند که هیات رئیسه مکلف است در اولین جلسه علنی اعلام وصول را مطرح کند. براساس آیین‌نامه داخلی وزیر ۱۰ روز فرصت دارد اعلام کند چه روزی می‌تواند در صحن حضور پیدا کند. بنده طی گفت‌وگویی که با وزیر داشتیم مقرر شد روز دهم در صحن حضور پیدا کند. با توجه به اینکه هفته آینده از روز دوشنبه تا پایان هفته آینده بررسی بودجه را در دستور کار داریم، روز یکشنبه ۱۲ اسفند ماه استیضاح وزیر امور اقتصاد و دارایی در صحن مطرح می‌شود.
افزایش پاداش هیات مدیره بانک تجارت
بانک تجارت در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ بیش از ۱۶۲ میلیارد تومان برای آگهی و تبلیغات هزینه کرده است. این رقم به‌طور متوسط معادل ۲۷ میلیارد تومان در ماه برآورد می‌شود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افزایش دارد. از سوی دیگر، هزینه‌های مربوط به پاداش هیئت‌مدیره نیز در این مدت رشد محسوسی داشته است. بر اساس این گزارش، پاداش هیئت‌مدیره بانک تجارت در نیمه نخست سال جاری با رشد ۸۰ درصدی به ۹۰۰ میلیون تومان رسیده است.
عیدی بازنشستگان زیر خط فقر
طبق مصوبه دولت، مبلغ عیدی بازنشستگان تأمین اجتماعی ۳ میلیون تومان تعیین شده است. بنابراین با احتساب عیدی عائله‌مندی و فرزندان، عیدی بازنشستگانی که دارای همسر (۸۶۰ هزار تومان) و یک فرزند (۳۶۰ هزار تومان) هستند، مجموعاً به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان می‌شود و به ازای هر فرزند بیشتر، مبلغ ۳۶۰ هزار تومان به عیدی این افراد افزوده خواهد شد.
با گرانی کالا‌های اساسی رقم عیدی بازنشستگان صرفا می‌توان صرف خرید چند قلم کالا‌های اساسی از جمله یک کیلو ران گوشت گوسفندی ۸۹۰٫۰۰۰ تومان، یک شانه تخم مرغ ۲۰ عددی ۱۱۸ هزار تومان، یک کیلو لوبیا چیتی ۲۰۰ هزار تومان، یک کیلو لوبیا قرمز ۱۶۵ هزارتومان، نخود کیلویی ۱۶۰ هزار تومان، عدس کیلویی ۱۱۰ هزار تومان، روغن مایع لادن ۲ لیتری ۶۷۵ هزار تومان می شود و دیگر مبلغی به خرید پوشاک و یا هزینه سفر‌های نوروزی نمی‌رسد.
اعلام قیمت بلیط قطار تهران-وان
سید محسن طباطبایی اتابک، مدیرکل برنامه‌ریزی و خدمات مسافری شرکت راه‌آهن ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار تابناک درباره قیمت بلیط قطار تهران-وان توضیح داد: بلیط این قطار زیر ۲ میلیون است و با قیمتی در بازه حدودی ۱ میلیون و ۸۰۰ الی ۱ میلیون و ۹۵۰ عرضه می‌شود. به گفته این مقام مسئول، سفر با قطار تهران- وان حدود ۲۲ الی ۲۳ ساعت به طول می‌انجامد. این قطار از تهران هر هفته یک شنبه و چهارشنبه حدود ساعت ۱۲ و نیم به وقت ایران و از وان نیز هر هفته دوشنبه و پنج شنبه حدود ساعت ۲۱ به وقت ترکیه حرکت می‌کند.
قیمت آیفون ۱۶ پر کشید
گرانی بی سابقه قیمت دلار بیش از همه آیفون باز‌ها را نقره داغ کرد و این گوشی را بیشتر از هر برند دیگری متاثر از این گرانی کرده است. به طوری که قیمت قیمت آیفون ۱۶ پرومکس را تا مرز ۲۰۰ میلیون تومان کشانده است. این درحالی است که فرآیند ثبت سفارش تا ترخیص کالا از گمرک حداقل چندماهی زمان می برد و مشخص است گران شدن ناگهانی و بلافاصله قیمت ها ناشی از تسلط سوداگران و دلالان در این بازار است که قیمت گوشی ها را به طور سلیقه ای بالا می برند. یکی از فروشندگان آیفون به تابناک گفت: از هفته گذشته قیمت آیفون ۱۶پرومکس تغییرات قابل توجهی داشته است به طوری که از ۱۴۴ میلیون تومان به ۱۵۷ میلیون تومان و در نهایت در محدوده ۲۰۰ تا۲۵۰ میلیون تومان رسانده است.
ده‌ها میلیارد تومان وام بگیر، ۷.۵ سال بعد قسط بده؟!
اطلاعات منتشرشده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد که بانک ملت، تا پایان آذرماه سال جاری، از طریق ۱۴۵ فقره وام کلان، بیش از یک هزار و ۱۷۱ میلیارد تومان تسهیلات خالص به شرکت دبش سبز گستر (چای دبش) پرداخت کرده است. با سایر محاسبات، مجموع اصل تسهیلات این شرکت به یک هزار و ۲۷۸ میلیارد تومان رسیده است. اما نکته قابل‌تأمل اینجاست که از این رقم نجومی، بیش از یک هزار و ۱۴۳ میلیارد تومان در وضعیت غیرجاری قرار دارد و به عنوان بدهی معوق ثبت شده است. همچنین، بیش از ۵۹۴ میلیارد تومان از این بدهی به عنوان «مانده سررسید گذشته» شناسایی شده است. اما عجیب‌ترین بخش ماجرا، یکی از تسهیلات پرداختی بانک ملت به این شرکت است؛ ۱۹۶ میلیارد تومان وام با دوره تنفس ۹۰ ماهه و مدت قرارداد ۶۰ ماهه با نرخ سود ۱۸ درصد! یعنی بازپرداخت این وام ۷.۵ سال پس از دریافت آغاز شده است! با این حال، حتی پس از گذشت این مدت طولانی، این تسهیلات هم‌اکنون بیش از ۶۷ میلیارد تومان معوقه دارد.
هزینه ۵۰ میلیارد تومانی ماهانه برای خالی فروشی
بیلبوردهای تبلیغاتی تهران با هزینه های تبلیغات میلیاردی از اتوبان ها گرفته تا ایستگاه های مترو در سراسر شهر به چشم می‌خورد و جالب آنکه در متن تبلیغاتی آن هم به شکلی طعنه‌آمیز نوشته است « طلا نیازی به تبلیغ ندارد» این درحالی است که واقعیت چیز دیگری است و بسیاری از این پلتفرم ها نه مجوز از اتحادیه طلافروشان دارند و نه دارای «اینماد» از وزارت صمت هستند و نه نزد بانک کارگشایی (بانک ملی) ذخیره دارند. طی تماس های تلفنی با شرکت های اجاره دهنده بیلبوردهای تبلیغاتی مشخص شد، برخی از پلت‌فرم‌ها ماهانه ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان هزینه تبلیغات خود کرده‌اند که مشخص نیست این هزینه‌ها از کجا تأمین شده است؟
نگویید گوشت، بگویید آشغال گوشت
بر اساس مشاهدات و گزارش های مردمی، نارضایتی گسترده‌ای از کیفیت گوشت‌های تنظیم بازاری، به ویژه گوشت‌های مخلوط گوسفند و گوساله، در میان مردم وجود دارد. این گوشت‌ها که در فروشگاه‌های زنجیره‌ای توزیع می‌شوند، به دلیل کیفیت پایین باعث شده‌اند که بسیاری از خریداران از خرید آنها امتناع کرده و در صورت خرید، به دلیل عدم رضایت، اقدام به مرجوع کردن آنها کنند. این وضعیت نگران‌کننده در حالی ادامه دارد که با نزدیک شدن به ایام ماه مبارک رمضان و نوروز، نیاز به تأمین گوشت با کیفیت برای خانواده‌ها بیشتر احساس می‌شود. بسیاری از شهروندان، به ویژه قشر‌های کم‌درآمد، قادر به خرید گوشت‌های غیرتنظیم بازاری نیستند و به همین دلیل، انتظار دارند که نهاد‌های مربوطه به این مشکل رسیدگی کنند. نظرسنجی‌ها و گفت‌و‌گو‌های میدانی با خریداران نشان می‌دهد که بیشتر آنان از طعم و بوی نامطلوب گوشت‌های مخلوط و مقدار زیاد آشغال گوشت در بسته های گوشت تنظیمی بازاری شکایت دارند. برخی از آنها عنوان می‌کنند که در این گوشت‌ها تعداد زیادی غده های چربی یافته اند و کیفیت آنها به هیچ وجه با استاندارد‌های لازم مطابقت ندارد.
آماری نگران کننده از صادرات هزاران تن سیب زمینی
آمار‌های رسمی گمرک نشان می‌دهد که در دی‌ماه امسال بیش از ۲۸ هزار تن سیب‌زمینی تازه از کشور خارج شده که ارزآوری آن برای صادرکنندگان رقمی در حدود یک میلیون و ۳۵۰ هزار دلار بوده است. به نظر می‌رسد سیاست‌های تنظیم بازار نه‌تنها در کنترل قیمت‌ها موفق نبوده، بلکه همچنان اولویت را به تأمین بازار‌های خارجی داده است. بررسی آمار ۱۰ ماهه گمرک گویای آن است که عراق بزرگ‌ترین مشتری سیب‌زمینی ایران بوده و در این مدت بیش از ۱۱۶ هزار تن از این محصول را دریافت کرده است. افغانستان با واردات ۵۲ هزار تن، امارات و ترکمنستان هرکدام با حدود ۵۰ هزار تن در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
مشکوک الوصول‌ها در بانک گردشگری نجومی شد!
میزان تسهیلات مشکوک‌الوصول بانک گردشگری از ۱۰ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان فراتر رفته است. با توجه به ماهیت این تسهیلات که بیش از ۱۸ ماه از سررسید یا توقف پرداخت اقساط آنها گذشته، بازگشت این مبالغ چندان محتمل به نظر نمی‌رسد و احتمالاً همچنان در فهرست مطالبات مشکوک‌الوصول باقی خواهد ماند.
گرانی محصولات «فرداموتور»
شرکت فردا موتور باوجود تبلیغات زیادی که در فضای مجازی مبنی بر فروش محصولات خود با قیمت مناسب، فروش اقساطی و تحویل به موقع کرده است، اما طبق گزارش های مردمی، همچنان مشتریان این شرکت از روند تاخیر تحویل خودروها، افزایش قیمت خودروها هنگام تحویل و حواله فروشی نمایندگان رسمی و مجاز گلایه دارند. این شرکت درحالی که شعار عدم افزایش قیمت و یا فروش خودرو با شرایط سال قبل را سر داده که در طرح فروش بهمن ماه خبری از طرح‌های بلندمدت ۳ و ۵ ساله نیست و صرفا طرح‌های ۱۸ و ۲۴ ماهه به مشتریان عرضه می‌شود و این شائبه را مطرح می کند که این شرکت طرح های بلندمدت را به نورچشمی ها یا به ارگان های ویژه ای مانند نیروی انتظامی (طرح شهریور ماه) اختصاص می دهد و مردم عادی از طرح های بلندمدت بی بهره اند.
این شرکت درحالی ادعای فروش محصولات خود با شرایط و قیمت‌های سال قبل را دارد که هم بدون مجوز از شورای رقابت و وزارت صمت اقدام به گرانی محصولات خود کرده است و هم در طرح‌های پیش فروش خرداد تا بهمن ماه مبالغ زیادی به قیمت محصولات خود اضافه کرده است. برای مثال در شرایط فروش خرداد ماه این شرکت قیمت نهایی خودرو sx۵ یک میلیارد و ۱۵۶ میلیون اعلام شده است درحالیکه در شرایط فروش بهمن ماه همین خودرو با قیمت نهایی یک میلیارد و ۴۷۲ میلیون قیمت گذاری شده است. بسیاری از خریداران محصولات فردا موتورز از روند و تاخیر در تحویل خودرو‌های خریداری شده گلایه دارند که این امر موجب اعتراض وگلایه مندی آنها شده است.
جزئیات قیمت حبوبات
به دنبال تحولات بازار و افزایش چشمگیر قیمت ها، حبوبات نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در یک ماه گذشته با رشد قیمت رو به رو بوده است. در ادامه به بررسی و مقایسه قیمت برخی حبوبات در دی ماه و بهمن ماه پرداخته‌ایم. همان طور که از جدول مشخص است، تمامی اقلام در کمتر از یک ماه افزایش قیمت چشمگیری را تجربه کرده‌اند. بیشترین افزایش قیمت به گروه لوبیا تعلق دارد و کمترین افزایش قیمت مربوط به کشمش و آلوبخارا است.
