تمدید آتش‌بس لبنان؛ گامی به‌سوی ثبات یا توهمی موقت؟
۱۴:۳۹ – ۰۸ بهمن ۱۴۰۳
باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه – پذیرش آتش‌بس و تمدید آن نه‌تنها برای رژیم صهیونیستی به معنای شکست در میدان نبرد است، بلکه موجب کاهش اعتبار تل‌آویو در سطح بین‌المللی نیز شده است. رژیم اسرائیل که همواره تلاش کرده است خود را به‌عنوان یک قدرت نظامی غیرقابلشکست معرفی کند، با پذیرش آتش‌بس به‌طور عملی به جهانیان نشان داد که نمی‌تواند در برابر تهدیدات حزب‌الله و جبهه مقاومت ایستادگی کند. این کاهش اعتبار نه‌تنها بر قدرت بازدارندگی رژیم صهیونیستی تأثیر گذاشته، بلکه متحدان غربی این رژیم را نیز در ارزیابی توانمندی‌های آن دچار تردید کرده است.
کارشکنی‌های رژیم صهیونیستی؛ تهدیدی برای برقراری صلح
با اعلام تمدید آتش‌بس میان لبنان و رژیم اسرائیل تا ۳۰ بهمن، چالش‌های جدیدی برای حفظ این آتش‌بس به وجود آمده است. در حالی که این تمدید به‌عنوان یک فرصت برای کاهش تنش‌ها و ایجاد صلح پایدار بین دو طرف دیده می‌شود، نقض‌های مکرر مفاد آتش‌بس توسط رژیم اسرائیل هم‌چنان به عنوان یک مسأله اصلی باقی مانده است.
تجاوزات نظامی شامل حملات هوایی، نفوذ به مناطق مرزی و تیراندازی به سمت غیرنظامیان نه‌تنها به تمامیت ارضی لبنان آسیب رسانده، بلکه جان بسیاری از مردم لبنان را به خطر انداخته و باعث تخریب زیرساخت‌های حیاتی این کشور شده است. نقض‌های مکرر مفاد آتش‌بس توسط رژیم صهیونیستی نشان‌دهنده نیات تجاوزکارانه این رژیم است و جامعه بین‌المللی باید فشار بیشتری بر رژیم اسرائیل وارد کند تا به تعهدات خود پایبند باشد.
دلایل شکست رژیم صهیونیستی در پذیرش آتش‌بس
آتش‌بس میان اسرائیل و لبنان نمی‌تواند به‌عنوان یک اقدام دیپلماتیک مؤفق برای رژیم اسرائیل ارزیابی شود، بلکه این توافق در حقیقت نمایانگر بحران‌های داخلی و خارجی تل‌آویو است که در آن مجبور به پذیرش توقف درگیری‌ها شد. از مهم‌ترین دلایل شکست استراتژیک رژیم صهیونیستی در این آتش‌بس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
هزینه‌های انسانی و نظامی بالا: رژیم اسرائیل پس از وقوع تنش‌های شدید با حزب‌الله لبنان و تهدید‌های مداوم این گروه به انجام حملات موشکی، با هزینه‌های انسانی و نظامی سنگینی روبه‌رو شد. برخلاف ادعای مقامات اسرائیلی که همواره قدرت نظامی خود را به رخ می‌کشیدند، آنها در میدان نبرد با حزب‌الله هیچ‌گاه نتوانسته‌اند به پیروزی قطعی دست یابند. این درگیری‌ها نه‌تنها ارتش رژیم صهیونیستی را به یک بن‌بست نظامی کشاند، بلکه فشار‌های اجتماعی و سیاسی در داخل رژیم اسرائیل، به‌ویژه در پی تلفات انسانی و شکست‌های میدانی، باعث شد تا این کشور به‌طور ناگزیر آتش‌بس را پذیرفته و آن را تمدید کند.
مقاومت قدرت‌مند حزب‌الله: حزب‌الله لبنان که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گروه‌های مقاومت در منطقه شناخته می‌شود، در طول این درگیری‌ها توانست ثابت کند که قدرت مقابله با رژیم صهیونیستی را دارد. این گروه نه‌تنها به حملات رژیم صهیونیستی پاسخ قاطع داد، بلکه از تاکتیک‌های پیشرفته نظامی و جنگ نامتقارن استفاده کرد که موجب تلفات قابل توجه در صفوف ارتش این رژیم شد. مقاومت حزب‌الله در برابر رژیم صهیونیستی این واقعیت را به‌طور کامل اثبات کرد که رژیم اسرائیل نمی‌تواند بدون هزینه، به اهداف خود در لبنان دست یابد.
بحران داخلی و ضعف سیاسی در رژیم صهیونیستی: رژیم اسرائیل به‌ویژه در سال‌های اخیر با بحران‌های داخلی گسترده‌ای روبه‌رو بوده است. اعتراضات گسترده علیه سیاست‌های کابینه و ناکامی‌های متعدد در عرصه‌های مختلف، از جمله سیاست‌های نظامی و اقتصادی، فشار زیادی به مقامات اسرائیلی وارد کرده است. این بحران داخلی اسرائیل را از ادامه جنگ و تداوم درگیری‌ها در مرز‌های جنوبی لبنان تاحدودی بازداشت و مقامات تل‌آویو را مجبور به پذیرش آتش‌بس کرد.
تحلیل تمدید آتش‌بس: شکست دیپلماتیک و نظامی رژیم اسرائیل
تمدید آتش‌بس تا تاریخ ۱۸ فوریه، پیش از آنکه نشانه‌ای از مؤفقیت دیپلماتیک باشد، نشان‌دهنده شکست و عقب‌نشینی رژیم اسرائیل در برابر جبهه مقاومت است. تحلیل این تمدید از چند جنبه حائز اهمیت است:
بازی برد – برد برای محور مقاومت: تمدید آتش‌بس به‌وضوح به‌نفع حزب‌الله و محور مقاومت تمام شد. این گروه توانسته بود با استفاده از ظرفیت‌های نظامی و پشتیبانی‌های منطقه‌ای خود، به رژیم اسرائیل این پیام را ارسال کند که هیچ‌گونه اقدام نظامی اسرائیل نمی‌تواند بدون پاسخ قاطع و هزینه‌زا باشد. حزب‌الله نه‌تنها قدرت خود را در میدان نبرد ثابت کرد، بلکه از آتش‌بس به‌عنوان فرصتی برای تقویت مواضع خود استفاده نمود و از آن در جهت افزایش حمایت مردمی و تقویت جایگاه سیاسی‌اش در لبنان بهره‌برداری کرد.
ایران و قدرت تأثیرگذاری بر تحولات منطقه: نمی‌توان نقش ایران در این آتش‌بس و تأثیر آن بر تحولات لبنان را نادیده گرفت. جمهوری اسلامی ایران که به‌عنوان حامی حزب‌الله عمل می‌کند، توانسته است با حمایت‌های مستمر، موقعیت این گروه را به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای تقویت کند. تمدید آتش‌بس به معنای تحکیم بیشتر موقعیت ایران و محور مقاومت در لبنان است و این امر برای رژیم اسرائیل و متحدان غربی آن یک شکست استراتژیک به‌شمار می‌آید.
کاهش اعتبار بین‌المللی رژیم اسرائیل: رژیم صهیونیستی که همواره تلاش کرده است تا خود را به‌عنوان یک قدرت نظامی بی‌چون و چرا در منطقه معرفی کند، با پذیرش آتش‌بس و تمدید آن، عملاً در مقابل جامعه جهانی به عقب‌نشینی و شکست اذعان کرده است. این آتش‌بس نه‌تنها نشان‌دهنده ناتوانی این رژیم در مقابله با حزب‌الله است، بلکه عملاً اعتبار نظامی و سیاسی اسرائیل را در نظر بسیاری از کشور‌های منطقه و حتی جهانی کاهش می‌دهد.
بحران داخلی در کابینه نتانیاهو: استعفا‌ها و شکاف‌های سیاسی
بحران داخلی اسرائیل پس از شکست‌های ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و ناکامی در مواجهه با تهدیدات حزب‌الله، به طرز چشم‌گیری بر کابینه نتانیاهو تأثیر گذاشت. حملات گسترده حماس و ناتوانی این رژیم در مدیریت بحران‌های امنیتی، موجب استعفای بسیاری از مقامات کابینه شد. این استعفا‌ها نه‌تنها نشان‌دهنده نارضایتی شدید از عملکرد نتانیاهو در حوزه امنیتی است، بلکه به شکاف‌های عمیق در ساختار سیاسی رژیم اسرائیل دامن زده است.
بسیاری از مقامات اسرائیلی در مصاحبه‌ها و بیانیه‌های خود، نتانیاهو را مسئول اصلی شکست‌های اخیر دانسته و تأکید کردند که ناتوانی او در تأمین امنیت این رژیم، باعث شده است که اسرائیل به این بحران‌ها دچار شود. این بحران سیاسی داخلی که به‌ویژه در پی استعفای وزرای کابینه نتانیاهو شدت گرفت، موجب بی‌ثباتی بیشتر در رژیم اسرائیل و کاهش توان این رژیم در مدیریت تحولات منطقه‌ای و امنیتی گردید. به نظر می‌رسد نتانیاهو که پیش از این به‌عنوان یک استراتژیست در عرصه سیاست خارجی و نظامی شناخته می‌شد، در برابر بحران‌های امنیتی و داخلی ناتوان است.
نتانیاهو آخرین حاکم اسرائیل است
«موشه فریدمن»، خاخام ارشد یهودی در اظهارات اخیر خود به شرایط سیاسی تل‌آویو اشاره کرد و گفت: وقتی به معانی و تعاملات کنونی نتانیاهو و دولت به‌اصطلاح جنگی‌اش نگاه می‌کنید، به‌وضوح مشخص است که آنها به‌خوبی به این آگاهی رسیده‌اند که درحال نزدیک شدن به پایان هستند. بنابراین، او باید بسیار احمق و نادان باشد تا برای چیزی که به هرحال تمام می‌شود، کناره‌گیری کند. معتقدم او تا زمانی که اسرائیل از بین برود، ادامه خواهد داد.
فریدمن هم‌چنین در خصوص آینده رژیم صهیونیستی افزود: نتانیاهو آخرین حاکم اسرائیل است. او این را به‌خوبی می‌داند و هیچ‌کس بهتر از او این مسأله را نمی‌داند. افرادی هم که در کابینه هستند، به اطلاعات دسترسی دارند و مطمئنا این مسأله را می‌دانند. نتانیاهو، اطرافیان و شورای جنگ او می‌دانند که اسرائیل را به‌سوی پایان می‌برند و او و اطرافیانش اسرائیل را به نابودی خواهند رساند.
خاخام یهودی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کنید چه زمانی ایدئولوژی صهیونیسم به پایان خواهد رسید؟، اظهار داشت: بنابر عناصر کتاب مقدس و دیدگاه الهیات آن، فروپاشی و نابودی اسرائیل نزدیک است؛ این مسأله را مقامات سیاسی و امنیتی اسرائیل نیز به‌خوبی می‌دانند.
تمدید آتش‌بس فرصتی است برای بررسی مجدد شرایط و تلاش برای یافتن راه‌حل‌های پایدار جهت برقراری صلح در منطقه است، اما تا زمانی که نقض‌های مکرر از سوی رژیم صهیونیستی ادامه داشته باشد، تحقق این هدف با چالش‌های جدی مواجه خواهد بود. جامعه بین‌المللی باید به تلاش‌های خود برای حمایت از حقوق مردم لبنان و تضمین اجرای کامل توافقات آتش‌بس ادامه دهد تا امید به صلح و ثبات واقعی در منطقه دوباره زنده شود.
اما در نهایت، با تمدید آتش‌بس، حزب‌الله لبنان امیدوار است که فشار‌های بین‌المللی بر رژیم صهیونیستی افزایش یابد تا از این کارشکنی‌ها جلوگیری شود و مفاد آتش‌بس به طور کامل رعایت شود.