خواب و خیال‌های ترامپ و نتانیاهو با نسخه دوم «فشار حداکثری»/ سقوط اسد، چه تأثیری بر منازعه ایران ـ اسرائیل دارد؟
رسول سلیمی: تحلیلگران غربی ادعا می کنند بعد از پاسخ اسرائیل به عملیات وعده صادق ۲، پدافند هوایی ایران آسیب پذیر شده و نابودی زیرساخت های دفاعی و نظامی سوریه بعد از سقوط بشار اسد، این کشور را به سرزمینی هموار جهت هرگونه اقدام نظامی علیه ایران تبدیل کرده است.
چه آنکه گزینه های پیش روی اسرائیل با توجه به حمله قبلی، طیفی از حمله به زیرساخت های انرژی ایران تا زیرساخت های اتمی را شامل می شود اما با توجه به اولویت تهدید برنامه هسته ای ایران برای اسرائیل، این گمانه زنی از سوی تحلیلگران غربی وجود دارد که در صورت فراهم آمدن شرایط حمله بعدی برای اسرائیل، این «اولویت» به «هدف قطعی» اسرائیل تبدیل شود.
در شرایطی که کشورمان درگیر بحران ناترازی انرژی در کشور است، اقلیتی از نمایندگان تئوری «تولید تهدید علیه دشمن» خواهان انجام عملیات نظامی علیه اسرائیل هستند. برگزاری تجمعات مقابل شورای عالی امنیت ملی یا در میادین اصلی تهران به همراه شعارهایی که به طور مشخص حمله به اسرائیل را از دولت چهاردهم مطالبه می کند، در روزهای گذشته بیش از هر زمان در پایتخت کشورمان دیده شده است. معترضانی که دیدگاه های سعید جلیلی رقیب انتخاباتی مسعود پزشکیان را نمایندگی می کنند و معتقدند باید تهدیدات علیه ایران را هدف تهدید قرار داد و با تولید تهدید علیه اسرائیل، ایجاد بازدارندگی کرد.
استراتژی که روی زمین، هرگونه حمله رسمی نظامی از جانب ایران به اسرائیل را فارغ از پیشبینی حرکت بعدی ایران یا اسرائیل، دنبال می کند و پیشبینی از چگونگی واکنش ایران و اسرائیل در گام های بعدی ندارد. اما به نظر می رسد بیش از حامیان سعید جلیلی، این اسرائیل است که منطبق با خواست اقلیت داخل کشور، در انتظار حمله نظامی ایران است و رسانه های همسو با اسرائیل تلاش می کنند خواسته و مطالبه اقلیت داخل کشورمان برای حمله به اسرائیل را در شبکه های اجتماعی تقویت کرده تا از این رهگذر، با ایجاد طوفان های توئیتری از سوی لشگر سایبری اکانت های جعلی، بر تصمیمات تصمیم سازان اثرگذاری روانی داشته باشند.
این در حالی است که ایران در شرایط فعلی با چند محدودیت مواجه است که تصمیم حمله به اسرائیل را نیازمند محاسبه کرده است. از یک سو با از بین رفتن جبهه پشتیبان در سوریه به رهبری بشار اسد و همچنین توافق آتش بس در لبنان که مفاد آن بیش از هر زمان، حزب الله را در محدویت عملیاتی نسبت به گذشته قرار داده، این موضوع را با حساسیت بیشتری همراه کرده است. از سوی دیگر قطعنامه های آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران، برنامه هسته ای کشورمان را با ادعاهای دروغی تحت فشار دیپلماتیک قرار داده و مدعی کاربرد نظامی برنامه هسته ای کشورمان است و عدم حل و فصل این منازعه بین ایران و آژانس به کارت بازی اسرائیل جهت دریافت مجوز حمله نظامی به برنامه هسته ای ایران تبدیل شده است.
این دو محدودیت در شرایط زمستان و ناترازی انرژی داخل کشور، اساسا اولویت سیاستگذار ایرانی را مدیریت اقتصاد داخل کشور قرار داده تا اینکه با حمله ای نظامی به کشور متخاصم، متغیر جدیدی را به اقتصاد و سیاست کشور وارد کند. تمام این متغیرها در حالی است که مذاکرات صلح میان حماس و اسرائیل و آتش بس میان لبنان و اسرائیل در جریان است و تنها جبهه یمن، حملات خود را به اسرائیل قطع نکرده است.
در شرایطی که کشورمان درگیر بحران ناترازی انرژی در کشور است، اقلیتی از نمایندگان تئوری «تولید تهدید علیه دشمن» خواهان انجام عملیات نظامی علیه اسرائیل هستند. معترضانی که دیدگاه های سعید جلیلی رقیب انتخاباتی مسعود پزشکیان را نمایندگی می کنند، معتقدند باید تهدیدات علیه ایران را هدف تهدید قرار داد و با تولید تهدید علیه اسرائیل، ایجاد بازدارندگی کرد
چه آنکه شرایطی که ایران در اقتصاد و سیاست خارجی با آن مواجه است، به فرصتی استثنایی برای مخالفان حقوق هسته ای کشورمان تبدیل شده تا از این رهگذر گزینه نظامی را به اولویت امریکا و اسرائیل علیه ایران تبدیل کنند.
در این راستا وال استریت ژورنال گزارش داده که تیم انتقالی دونالد ترامپ، در حال تدوین استراتژی «نسخه دوم فشار حداکثری» علیه ایران هستند. در حالی که دولت اول ترامپ بر تحریم های اقتصادی شدید علیه ایران تمرکز داشت، در دوره دوم ریاست جمهوری او، اقدامات نظامی، با گزینه احتمالی حمله به تاسیسات هسته ای ایران روی میز قرار دارد.
به نظر می رسد بیش از حامیان سعید جلیلی، این اسرائیل است که منطبق با خواست اقلیت داخل کشور، در انتظار حمله نظامی ایران است و رسانه های همسو با اسرائیل تلاش می کنند خواسته و مطالبه اقلیت داخل کشورمان برای حمله به اسرائیل را در شبکه های اجتماعی تقویت کرده تا از این رهگذر، با ایجاد طوفان های توئیتری از سوی لشگر سایبری اکانت های جعلی، بر تصمیمات تصمیم سازان اثرگذاری روانی داشته باشند
برابر این گزارش، به ترامپ سه گزینه پیشنهاد شده است:
گزینه نخست، شامل افزایش فشار نظامی از طریق اعزام نیروها، جت های جنگنده و کشتی های اضافی ایالات متحده به خاورمیانه است. ایالات متحده همچنین ممکن است سلاح های پیشرفته ای از جمله بمب های سنگر شکن را به اسرائیل بفروشد که توانایی آن را برای از کار انداختن تاسیسات هسته ای ایران افزایش دهد. ترامپ در مصاحبه ای با مجله تایم که روز پنجشنبه منتشر شد، گفت: «هر اتفاقی ممکن است بیفتد» و اشاره کرد که این احتمال وجود دارد که ایالات متحده با ایران وارد جنگ شود، به این دلیل که تهران برای ترور او توطئه کرده است.
گزینه دوم که مشاوران ترامپ پیشنهاد دادند این است که حملات اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران مانند نطنز، فردو و اصفهان با مشارکت ایالات متحده در یک عملیات مشترک انجام شود.
این گزارش در حالی منتشر شد که رسانه های غربی همزمان با استناد به مصاحبه برخی نمایندگان مجلس کشورمان مدعی شدند جمهوری اسلامی آماده ساخت بمب اتم است و ممکن است با سرعت گرفتن تغییرات سیاسی در سوریه، این اقدام را عملیاتی کند.
بر اساس این گزارش، ترامپ در تماس های اخیر با بنیامین نتانیاهو گفته است که می خواهد از تسلیح هسته ای ایران در طول دوره ریاست جمهوری خود جلوگیری کند، اگرچه او به دنبال راهی برای جلوگیری از هسته ای شدن جمهوری اسلامی است که همزمان به جنگ جدیدی منجر نشود.
گزینه سوم که به ترامپ پیشنهاد شده، افزایش سیاست های موجود در فشار تحریم ها و ابتکارات دیپلماتیک برای وادار کردن ایران به عقب نشینی است. این گزینه از افزایش تهدید حمله مستقیم و از دست دادن متحدان منطقه ای کشورمان تبعیت می کند. در همین راستا بریتانیا، فرانسه و آلمان پس از نشستی در ژنو و در بحبوحه تهدیدهای ترامپ مبنی بر برقراری مجدد کارزار «فشار حداکثری» بر ایران، توافق کردند که مذاکرات هسته ای با تهران را ادامه دهند.
311213