جزئیات ترور پسر اشرف پهلوی در پاریس/ عاملان: کسان دیگری نیز در لیست هستند که پس از اعدام اعلام میشوند
ایراندخت خوانساری: روز جمعه ۱۶ آذر ۱۳۵۸ ساعت ۱۳.۳۰ دقیقه به وقت محلی شهریار شفیق پسر ۳۴ سالهی اشرف پهلوی در پاریس به ضرب دو گلولهی یک جوان موتورسوار به قتل رسید.
به گفتهی خبرگزاری فرانسه هردو گلوله به سر او شلیک شده بود. «به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس ضارب کلاهخود موتورسیکلتسواران را به سر داشته و هنگام خروج مقتول [از منزل] به وی نزدیک و ابتدا گلولهای بر گردن وی شلیک و سپس گلولهی دیگری به سر او خالی کرده است. مقتول آنا کشته شده است.» (بامداد امروز شنبه هفدهم آذر ۱۳۵۸)
یک مقام وزارت کشور فرانسه که این خبر را رسما اعلام کرد توضیح داد که ضارب در بیرون منزل در انتظار خروج مقتول بوده و سپس فورا سوار به موتورسیکلت خود شده و از محل حادثه گریخته است. طبق گفتهی پلیس، مقتول به ملاقات خواهرش رفته بود و مادرش در پاریس ساکن نیست. (همان)
بنا بر گزارش روزنامهی اطلاعات به تاریخ ۱۷ آذر ۵۸، بلافاصله پس از این واقعه پلیس قضایی فرانسه به دستور کمیسر کلرک در محل حاضر شد و به تحقیقات مقدماتی پرداخت. پلیس دو پوکهی فشنگ ۹ میلیمتری در پیادهرو پیدا کرد. تیرانداز با یک تپانچه شهریار را هدف قرار داده بود و به گفتهی شاهدان عینی قدی متوسط داشته و ۲۵ تا ۳۰ ساله به نظر میرسیده است.
روایت شاهدان عینی
به محض انتشار خبر ترور شهریار شفیق، خبرگزاریها دربارهی او و نحوهی وقوع این ماجرا از زبان سه شاهد عینی روایاتی را منتشر کردند.
یکی از شاهدان عینی گفت: «خواهرزادهی شاه سابق که اواسط نوامبر گذشته از آمریکا وارد پاریس شده بود هنگامی که از خیابان ویلادوپون به سوی خانهی مسکونی مادرش میرفت جوانی که با یک کلاه مخصوص موتوسیکلتسواران روی خود را پوشانده و یک کت کرمرنگ بر تن داشت به او نزدیک شد و از فاصلهی کم یک تیر به سوی گردن وی شلیک کرد. پس از آنکه شهریار شفیق بر اثر اصابت گلوله نقش زمین شد، جوان ناشناس یک گلولهی دیگر به سوی سر او شلیک کرد و بلافاصله شروع به فرار کرد و در خیابان پرگولز ناپدید شد. شهریار نیمتنهی ورزشی و شلوار بلوجین برتن داشت و یک بستهی پلاستیکی در دستش بود و بهتنهایی از خیابان میگذشت. هنوز معلوم نیست تیرانداز با یک اتومبیل و یا موتوسیکلت که در انتظارش بود فرار کرده و یا داخل جمعیت شده و از انظار ناپدید شده است.» (اطلاعات، شنبه ۱۷ آذر ۵۸)
یک شاهد عینی دیگر گفت که «دو موتوسیکلت در طرفین خیابان منتظر او بودند که با یکی از آنها فرار کرد.» (همان)
در گزارشی دیگر هم آمده بود که شهریار شفیق ظاهرا به خانهی خواهرش «آزاده» معروف به گاردانیا شفیق که در یک ویلای سفیدرنگ مجلل در نزدیکی ویلای مادرش زندگی میکرده میرفت، زیرا مادرشان اشرف در آن برهه در پاریس نبود. (همان)
شاهد عینی سوم به پلیس گفت: «یک مرد موتورسوار که لباس سفید با ژاکت موتورسوارها به تن داشت چند قدم به دنبال شفیق حرکت کرد و سپس هفتتیر را به پشت گردن او نزدیک کرده و شلیک کرد. شفیق روی زمین افتاد و موتورسوار دومین گلوله را در سر او خالی کرد. سپس با متانت و آرامی برگشته سوار موتور خود شد و از محل دور شد.» (کیهان: شنبه ۱۷ آذر ۵۸)
واکنش شاه و اشرف
روزنامهی کیهان در بازنشر خبر ترور شهریار شفیق روز ۱۷ آذر ۵۸ به واکنش شاه و اشرف پرداخت و در این باره نوشت: «خبرگزاری رویتر گزارش داد که شاه مخلوع بعد از مطلع شدن از جریان ترور گفته است عمیقا از این مسئله ناراحت شدم. این خبرگزاری به نقل از اشرف پهلوی وی ضمن احساس ناراحتی از ماجرای قتل فرزندش در اعماق قلبش به فکر جان آمریکاییانی است که در تهران گروگان گرفته شدهاند!»
فداییان اسلام مسئولیت ترور را برعهده گرفتند
دربارهی اینکه چه فرد یا افرادی عامل این ترور بودهاند، خبرگزاری فرانسه ساعاتی پس از این واقعه گزارش داد که چند ساعت بعد از ماجرا «شخص ناشناسی در یک تماس تلفنی گفته مسئولیت ترور را به عهده میگیرد. وی افزود: لازم بود شفیق در چهارچوب فعالیتهای آزادیبخشمان حذف شود. او دشمن ایمان ما و دشمن مردم ما بود. وی همچنین افزود: او به صهیونیسم بینالمللی کمک میکرد و ما او را کشتیم. وی با شعار زنده باد خمینی به سخنانش پایان داد.» (کیهان: شنبه ۱۷ آذر ۱۳۵۸)
فردای روز ترور اما صادق خلخالی رهبر فداییان اسلام با انتشار بیانیهای که در روزنامهی کیهان منتشر شد به عنوان رهبر فداییان اسلام رسما مسئولیت این ترور را برعهده گرفت. متن اعلامیه به این شرح بود:
اعلامیهی آیتالله خلخالی
بسمهتعالی
یکی از مهرههای کثیف دودمان ننگین پهلوی به دست رزمندگان فداییان اسلام راه نابودی پیش گرفت. شهرام پهلوی از روزی که خود را شناخته بود دست جنایتبارش به خون جوانان این مرز و بوم آلوده بود و تجاوزات ناموسی این جرثومهی خیانت، زبانزد خاص و عام بود و اخیرا در کشورهای اروپایی و ایالات متحدهی آمریکا بیشرمانه توطئهی خائنانه را علیه جمهوری اسلامی تدارک میدید تا بتواند این پیر خرفت و دایی دزدش را بر اریکهی قدرت برساند و برای همین منظور در نیویورک با او ملاقاتهایی صورت داده بود و با مزدوران دیگری در داخل ایران میخواستند جریان ۲۸ مرداد را تجدید کرده و این کشور را در چند استان تجزیه کنند و خون میلیونها نفر را بیرحمانه به روی زمین بریزند ولی خوشبختانه همهی نقشههای شوم آنها بر آب شد و حکم اعدام به مرحلهی اجرا درآمد رزمندگان قهرمان و مسلمان ملت ایران دربهدر دنبال جنایتکاران در سراسر اروپا و آمریکا ماموریتهای مهمی را به عهده دارند تا تبهکاران و نوکران سرسپردهی صهیونیست جهانخوار و امپریالیست بینالملل را به نابودی بکشانند. از افرادی که محکوم به اعدام شدهاند میتوان نام محمدرضای دزد، غلامرضا پهلوی، اشرف، فرح دیبا، اردشیر زاهدی، پالیزبان، جعفر شریفامامی، ازهاری، شاپور بختیار، ثابتی، جمشید آموزگار، محمدعلی قطبی، رضا قطبی، دکتر ایادی، آتابای، اویسی، هژبر یزدانی، سرتیپ محرری، سرتیپ رزهی، قرهباغی؛ شعبان جعفری را نام برد. کسان دیگری نیز در لیست فداییان اسلام هستند که پس از اعدام اعلام میشوند.
شهریار شفیق که بود
اما شهریار شفیق که بود؟ روزنامهی اطلاعات روز ۱۷ اسفند ۵۸ شهریار شفیق را اینطور معرفی کرد: شهریار شفیق که در رباط متولد شده و دارای یک گذرنامهی مراکشی بود ثمرهی دومین ازدواج اشرف احمد شفیق یک افسر مصری است که دو سال قبل درگذشت. اشرف از همسر اولش علی قوام پسری به نام شهرام دارد.
شهریار شفیق افسر نیروی دریایی ایران بود که پس از انقلاب اسلامی از طریق جنوب ایران موفق به فرار شده بود. شهریار شفیق که پیوسته نگران جانش بود پس از ورود به فرانسه درخواست کرده بود که به وی اجازهی حمل اسلحه داده شود اما به گفتهی وکیل دعاوی خانوادهی شاه سابق دولت فرانسه از دادن اجازهی حمل اسلحه به وی خودداری کرده بود. خانوادهی اشرف در پلیس فرانسه پروندههای متعددی دارند از جمله خود اشرف در سپتامبر ۱۹۷۷ از یک سوءقصد در کتازور جان سال به در برد و ندیمهاش در این حادثه به قتل رسید.
گفته میشود که شهریار شفیق رهبر سازمانی تحت عنوان «ایران آزاد» را در فرانسه به عهده داشت.
اطلاعات همچنین به نقل از یونایتدپرس نوشت که ظاهرا تیرانداز ناشناس شهریار شفیق را با شهرام پسر دیگر اشرف از علی قوام اشتباه کرده است. و شهرام را اینچنین معرفی کرد:
شهرام یکی از فاسدترین عناصر وابسته به خانوادهی شاه مخلوع بود که در دوران سلطنت محمدرضا از هیچ اقدامی برای پر کردن جیب خود کوتاهی نکرد و در غارت بیتالمال و باجگیری ید طولایی داشت. هیچ شرکتی نبود که بدون پرداخت رشوه به شهرام بتواند در ایران به فعالیت بپردازد. در یک گزارش دیگر که خبرگزاری فرانسه سحرگاه امروز مخابره کرده آمده است که شهریار شفیق مقابل خانهی خواهرش آزاده کشته شده است.
۲۵۹