توجه به بناهای هویت‌ساز از «وادی» یک برنامه تلویزیونی
به گزارش خبرنگار مهر، برنامه تلویزیونی «وادی» که این روزها از شبکه دوم سیما پخش می‌شود از زاویه ای تازه به سراغ دفاع مقدس رفته است. در این برنامه عبدالحمید قدیریان هنرمند، نقاش و طراح صحنه و لباس میزبان کارشناسان معماری یادمانی است و در گفت‌وگویی به بررسی مکان رویدادهای شاخص دفاع مقدس می‌پردازند.
محمد محمدی فعال فرهنگی در یادداشتی به این برنامه و نقاط قوت و ضعف آن پرداخته است.
متن یادداشت به این شرح است:
«برخی بناها و نمادها رابطه‌ای دو سویه با فرهنگ و هویت جامعه دارند. گاهی یک بنای مهم در دل شهر می‌تواند برای مردم آن شهر و یا حتی آن کشور یک تاریخ بسازد، هویتی ارزشمند اعطا کند و فرهنگ آن را شکل دهد و گاهی برای آن فرهنگ و هویت، یک بنا به عنوان نماد می‌سازند، حتی برای فرهنگ و هویتی که وجود ندارد نیز بنا و نماد ترتیب می‌دهند تا بتوانند با تحریف تاریخ به خود هویت دهند.
این چنین بناها در سراسر جهان و در میان جوامع مختلف از اهمیت به خصوصی برخوردارند. البته کشور ما نیز از این نوع فضاها کم ندارد و در سرتاسر کشور شاهد بناهای متعدد و مهم تاریخی فرهنگی هویتی هستیم. اما در میان همه، هشت سال دفاع مقدس در ابتدای انقلاب اسلامی سبب شد از این دست بناهای مهم و هویتی برای جامعه به ارمغان بیاورد. به تازگی یک مجموعه تلویزیونی به نام «وادی» به تهیه کنندگی حمید صالحی و کارگردانی میثم ملکی پور در شبکه دوم سیما در حال پخش است که به معماری مکان رویدادها یا به عبارت دیگر به معماری یادمانی می‌پردازد. پرداخت به این مکان‌های مهم فرهنگی که می‌تواند برای جامعه و به خصوص قشر نخبگانی این حوزه بسیار سودمند باشد.
«وادی» با بهره گیری از کارشناسان معماری، شهرسازی و فرهنگی یک مجموعه محتوایی حجیم و گسترده را تهیه کرده و در برنامه‌اش به ارائه آن می‌پردازد، هرچند که انبوه محتوا و بار سنگین آن کار را برای گیرایی مخاطب کمی سخت می‌کند و مقداری اجازه نمی‌دهد تا صریح و راحت مخاطب عام را همراه خود کند. درواقع برنامه سردبیر دارد، سید فاضل سجادی کسی که وظیفه دارد این مقدار محتوا را گرد هم آورد.
عبدالحمید قدیریان نقاش و طراح صحنه فیلم‌های تاریخی و دینی به عنوان کارشناس این حوزه مجری برنامه است و تعدادی دانشجو نیز در امر اجرا او را یاری می کنند. هرچند که او به حدی کارشناس است که گاه از مهمان پیشی می‌گیرد و به بیان نظراتش می‌پردازد، شاید او خود می‌توانست یک کارشناس دائم باشد و یک مجری در کنار او حضور می‌داشت. برنامه حول مجری پیش می‌رود، او گاهی با دانشجویان صحبت می‌کند و گاهی هم با مهمانان برنامه گفت‌وگو دارد. میان کلام‌ها تعدادی موشن گرافی هم تولید شده و پخش می‌شود، آیتم‌هایی که فرم و محتوای جذابی هم دارند و مخاطب را به خود خیره می‌کنند.
هرچقدر که موشن گرافی‌های خوبی می بینیم اما در صحنه اصلی برنامه روایت خوب پیش نمی‌رود. برنامه «وادی» می‌خواهد با سناریو و داستان پردازی جذابیت نمایش را افزایش دهد اما بیشتر روایت را مصنوعی می‌کند. بگذارید کمی از قسمت اول برنامه مثال بزنیم؛ آقای مجری با شیرینی و سورپرایز کردن بچه‌ها به آنها می‌گوید که کار را می‌خواهد شروع کند اما چند لحظه بعد یک آیتم موشن گرافی قوی پخش می‌شود، اگر به تازگی کار را می‌خواهید شروع کنید حتی یک نوع سورپرایز صورت گرفته پس کی و چگونه آن آیتم سنگین را ساخته‌اید؟ و یا وقتی که مهمان می‌آید دانشجویان هر کدامشان به کاری مشغول می‌شوند و اصلا انگار برایشان حضور مهمان اهمیتی ندارد درحالیکه جناب مجری چندین بار تاکید می‌کند که مهمان‌ها برای دانشجویان جذابیت دارد و آنها در حال گوش دادن به سخنان مهمان هستند. نکته دیگر اینکه، اگر دانشجویان نبودند چه تاثیر منفی در برنامه داشت؟ هیچ، چرا که آنها هیچ اثری بر روند روایت داستان ندارند و انگار بخشی از آکسسوار صحنه هستند. گلدان و قاب عکس‌ها را یک طرف گذاشته اند و دانشجویان هم طرف دیگر و فرقی بین آنها نیست. همچنین برخی ایرادات فنی به خصوص به دلیل ضبط اثر همزمان با دو دوربین بر آن وارد است.
البته اگر از همه این ایرادات فرمی بگذریم الحق محتوای این برنامه لازمه نسل جدید است. نگاه‌های دقیق‌تر، هوشمندانه‌تر، خلاقانه‌تر و مفیدتر بر هشت سال دفاع مقدس اتفاق مبارکی است که در «وادی» رخ می‌دهد. همچنین مثال‌های خوبی که از تجربیات سایر کشورها زده می‌شود بر تبیین هرچه بهتر موضوع اثرگذار است. یکی از دلایل ضعف برخی نکات فنی و فرم هم شاید حجیم بودن محتواست، به قدری حرف‌های بسیاری برای گفتن وجود دارد که گویی اهمیت فرم اولویت دوم است.
«وادی» برنامه‌ای است که طبیعتا نقاط قوت و ضعف‌هایی دارد که در مجموع می‌تواند در لیست برنامه‌هایی قرار بگیرد که دیدنش سودمند است.»