صالحی: سند ملی خواندن به روند کتابخوانی کمک می‌کند
به گزارش خبرنگار مهر، آیین روز بزرگداشت کتاب، کتابخوانی و کتابدار صبح امروز پنجشنبه ۲۴ آبان در تالار وحدت برگزار شد.
در این مراسم که با حضور مسعود پزشکیان ریاست جمهوری همراه بود؛ سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات، عبدالحسین کلانتری معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد مهدی احمدی مدیرکل حوزه وزارتی، نادره رضایی معاون هنری وزارت ارشاد حضور داشتند.
مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در ابتدای این مراسم با قرائت متنی درباره فعالیت‌های نهاد کتابخانه‌ها گزارش داد.
مشروح متن رمضانی به این ترتیب بود:
هو المحبوب
رَّبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّی مِن لَّدُنکَ سُلْطَانًا نَّصِیرًا
سلام و صلوات می‌فرستیم بر وجود پاک دردانه رسول مهربان‌مان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و امام و شهیدان. هفته کتاب و ۲۴ آبان ماه، که سالروز درگذشت علامه طباطبائی و روز «کتاب، کتابخوانی و کتابدار» است، را گرامی می‌دارم و به همه‌ی مهمانان، خصوصاً فعالین حوزه کتاب و کتابخوانی، مروجین، خیرین و به‌ویژه همکاران کتابدارم، که صادقانه و عاشقانه و بدون چشم‌داشت خدمت می‌کنند، تبریک می‌گویم.
خیرمقدم عرض می‌کنم به رئیس‌جمهور عزیزمان، وزیر دانشمند فرهنگ و ارشاد اسلامی، که یاریگر متین ما هستند، اعضای محترم دولت، نمایندگان محترم مردم در مجلس شورای اسلامی، استانداران محترم، مسئولین محترم قوه قضائیه، شخصیت‌های فرهنگی، اساتید ارجمند، ناشرین، نویسندگان، مروجین، و همه‌ی عزیزان حاضر در مراسم؛ به جشن کتاب، کتابخوانی و کتابدار خوش آمدید!
آقای رئیس‌جمهور و حاضرین گرامی! به برکت انقلاب اسلامی، ما امروز شاهد شبکه‌ی ۳۸۰۰ واحدی کتابخانه‌های عمومی با ۷۵۰۰ تلاشگر فرهنگی هستیم؛ شبکه‌ای که در رتبه نخست منطقه قرار دارد و علاوه بر ارائه خدمات پایه‌ی کتابخانه‌ای، امکان ارائه شصت نوع خدمت را دارد. پایگاهی برای کتاب، کتابخوانی، علم‌اندوزی، گسترش اطلاعات، پر کردن اوقات فراغت، خانه‌ی امنی برای مادر و کودک، نوجوان و جوان، محل کاستن فاصله‌ی اجتماعی در دسترسی به خدمات برابر و باکیفیت، محیطی پویا و مطمئن برای درمان روح و جسم با کتاب. شاید هیچ وقت کلینیک با کتاب همراه نمی‌شد یا کتابخانه با نگارخانه، یا کتاب با مهد. ولی امروز ما کلینیک کتاب داریم، در کتابخانه نگارخانه داریم و در کتابخانه مهد کتاب. امروز «هدهد سفید» پرنده‌ی مهربان کتابخانه‌های کودک است و هم‌میهنان بهره‌مند از خدمات مهارتی و آموزشی برای راه‌اندازی کسب‌وکار در کتابخانه. امروز کتابخانه عمومی بعد از خانه و مدرسه خانه‌ی سوم مردم ایران است.
کتابخانه عمومی بدون مرزبندی مخاطبان «وفاق» را پیش‌فرض داشته است. ما معتقدیم، یکی از راه‌های همدلی اجتماعی، «خواندن» است؛ آنجا که در دل داستان با شخصیت‌ها همذات‌پنداری می‌کنیم.
گزارش از آنچه امروز در ظرفیت کتابخانه‌های عمومی وجود دارد، حتماً از این فرصت خارج است، ولی عزیزان حاضر در جلسه، آنچه ذکر شد حقیقت عینی است که حتماً مواجهه تک تک شما فرهیختگان ایران‌دوست با آن در جای‌جای میهن اسلامی‌مان، از عمق وجود خوشحالتان خواهد کرد. به تأسی از منش رئیس‌جمهور محترم در گرامیداشت پیشینیان، توجهات شهید خدمت آیت‌الله رئیسی و خدمات وزرای ادوار فرهنگ، به عنوان رؤسای هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی، دبیران‌کل نهاد و همه آنها که در رشد این درخت پرثمر نقش داشته‌اند را ارج می‌نهم.
به نمایندگی از همکارانم از محضر رئیس‌جمهور دوست داشتنی‌مان سه درخواست دارم:
۱- توسعه‌ی شبکه‌ی کتابخانه‌های سیار، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام و ایجاد کتابخانه در شهرهای فاقد کتابخانه در دستورکار قرار گیرد. انجام این مهم در راستای عدالت اجتماعی و رفع یکی از دغدغه‌های جنابعالی در حوزه‌ی فرهنگ است. می‌دانیم که برای حوزه‌های آموزش و پرورش و بهداشت شخصاً بیشتر زمان می‌گذارید؛ شاید چون یک طبیب بهتر از دیگران می‌داند پیشگیری و بهداشت مقدم بر درمان است.
ضمن اینکه با توجه به افزایش قیمت کتاب، خرید کتاب برای کتابخانه‌های عمومی، علاوه بر ایجاد دسترسی عمومی به کتاب، به صورت غیرمستقیم حمایتی از ناشرین و نویسندگان خواهد بود.
۲- شرایط خطیر کشور و محدودیت‌های بودجه‌ای دولت را درک می‌کنیم، اما جناب آقای دکتر پزشکیان، همکاران کتابدار من از نظر معیشتی تحت فشار هستند و از رفاهیات و مزایای جاری و مصوب دولت به خاطر کمبود منابع مالی محرومند. شخصیت فرهنگی کتابداران از هیاهو به دور است و ارائه خدمت را به این خواسته‌های به‌حق وابسته نمی‌کند. درخواست دارم، چنانکه در دیگر حوزه‌ها نشان داده‌اید، با یکسان‌سازی و توجه به معیشت، عدالت را در حق‌شان به جای آورید.
۳- ساختار اداری این نهاد عمومی غیردولتی با چند تصمیم دولت و مجلس می‌تواند به بهره‌وری بسیار بیشتری دست یابد. این شبکه گسترده و چابک، با بیش از ۸۰۰ کتابخانه روستایی، بدون ساختارسازی جدید، می‌تواند پایگاه حضور گروه‌های متنوع و متکثر جامعه برای حل مسائل باشد. این شبکه و جهادگرانش را، چنانکه هست، بزرگ ببینید و آن را در آزمون‌های وسیع محک بزنید.
در پایان از اینکه در ماههای ابتدایی دولت چهاردهم در جمع اهالی فرهنگ، خصوصاً کتابداران دلسوز، اثرگذار و بی‌ادعا حاضر شدید از شما ممنونم. شما اولین رئیس‌جمهوری هستید که در سال اول دولت‌تان به این جمع آمدید. چون منش شما مردمی است، دوست دارم این‌گونه عرض ارادت کنم: آقای رئیس‌جمهور دمتان گرم و علی یارتان!
پیشران علم در تمدن اسلامی کتابخانه‌ها هستند
سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه این مراسم با اشاره به اینکه پیشران تمدن اسلامی علم بوده است، گفت: نخستین آیات قرآن به کتاب اشاره دارد، ادامه آیات نیز در همین زمینه قابل توجه است، در این آیات در کنار نعمت آفرینش نعمت دانش مطرح می‌شود و مسیر تمدن‌سازی اسلام را نشان می‌دهد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه جامعه و تمدن نبوی در توجه به کتاب و کتابخوانی افزود: این نگاهی بوده است که جامعه و تمدن نبوی را شکل داد، تمدن‌های بشری در تاریخ بشر پیشران‌هایی داشتند و پیشران تمدن اسلامی علم بوده است. پیشران علم در تمدن اسلامی کتابخانه‌ها بودند. با این نگاه مسیر علم کتاب و کتابخانه‌ها هستند. چشم‌انداز آینده فعالیت‌های فرهنگی از این مسیر و با این نگاه می‌تواند باشد.
صالحی ادامه داد: انسان دو نوع عمر دارد یکی عمر طبیعی و بیولوژیک و دوم عمر علمی ما است. عمر علمی ما باید با عمر طبیعی ما تقارن داشته باشد، عمر علمی با دو مشکل رو به رو است و با دو اجبار مواجه می‌شود، این عمر موقت و ناپایدار است و دوم اینکه محدود به زمان مدرسه و دانشگاه است. کتاب و کتابخانه راه فرار از این محدودیت‌ها است.
سند ملی خواندن می‌تواند به روند کتابخوانی کمک کند
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در این حوزه است که امتداد عمر علمی در طول و عمق پیش می‌آید کتاب و کتابخوانی در اینجا فرصت می‌سازد.
وی با اشاره به بررسی نگاه کلان جامعه‌سازی و تمدن‌سازی در حوزه کتاب و کتابخوانی گفت: اگر بخواهیم عمر علمی و طبیعی تقارن داشته باشد، نیاز به کتاب کتابخوانی و کتابخانه است. ما جامعه‌ای هستیم که از جامعه شفاهی سنتی به جامعه شفاهی صوتی رفتیم، جامعه شفاهی خطاهای زیادی دارد در گذر سریع از جامعه سنتی به جامعه صوتی نیاز به کتابخوانی داریم.
صالحی با اشاره به سند کتابخوانی که در ماههای گذشته تصویب شد، ادامه داد: این سند می‌تواند به روند کتابخوانی کمک کند. اضلاع اصلی کتابخوانی مولف، ناشر، کتابفروشی، کتابخانه و کتابدار است و این اضلاع می‌تواند کتابخوانی را ترویج دهد.
به گفته او مسائل معیشتی کتابداران جایگاه ویژه‌ای دارد و این مساله اغراق آمیز نیست.