عدالت در آموزههای حکمرانی امیرالمومنین (ع) جایگاه کلیدی داشت

حجتالاسلام عشایری منفرد:
۱۴:۰۲ – ۰۲ فروردين ۱۴۰۴
حجتالاسلام عشایری منفرد:
باشگاه خبرنگاران جوان – حجتالاسلام و المسلمین محمد عشایری منفرد، استاد حوزه علمیه قم در برنامه «ماجرا» شبکه چهار در پاسخ به این سوال که در نگاه امام علی (ع) عدالت چه مفهومی دارد؟ گفت: اگر کتاب نهجالبلاغه را یکی از معیارهای مهم برای فهم مدل حکمرانی امیرالمومنین (ع) و فهم جایگاه عدالت در حکمرانی در نظر بگیریم، به نظر میرسد عدالت در آموزههای حکمرانی امیرالمومنین (ع) جایگاه کلیدی دارد؛ جایگاهی که به وسیله آن میتوان قفلهای متعددی را گشود.
حجتالاسلام عشایری منفرد ادامه داد: چون عدالت مفهوم پایه در حکمرانی ایشان است و با هیچ مفهوم دیگری تضاد و تعارض ندارد. اصلاً جمیع کنشهای امیرالمومنین (ع) ذیل عدالت تعریف میشود. حضرت در خطبه ۱۶ نهجالبلاغه جملهای دارند و آن این است «ان افضل قره عین الولاه استقامه العدل فى البلاد.» حضرت میفرماید آنچه را که استحقاق مردمت است به گونهای برسان که گوارا باشد. یعنی کارگر فلان جا نباید اعتراض کند تا تو بعداً شروع به دادن حقش کنی. این حق دادن با تلخی همراه است. ایشان میفرماید «بالاترین لذت برای حاکمان آنجاست که عدالت مستقیم اجرا شود و مودت رعیت آشکار گردد.»
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه امیرالمومنین (ع) به مالک فرمود «مالک! آنجایی که لازم است به مودیان مالیاتی بدون دغدغه تخفیف بده!» توضیح داد: یا حضرت در همین نامه ۵۳ فرمود «مردم مصر باید در زمان حاکمیت تو به عدالت عادت کرده باشند؛ نه عدالتی که یک روز هست و یک روز نیست.» این تعابیر نشان میدهد عدالت به گونهای نیست که برای امیرالمومنین (ع) تلخ باشد. چون عدالت شیرین است.
به گفته وی، اگر کسی در جایی دید عدالت را تلخ میفهمد، معلوم است ذائقه آن فرد عیب کرده است. مثل بیمار سرماخوردهای که شیرینی عدالت را نمیفهمد.