فلسطین مسئله منطقه ای و جهانی است/ شعری برای خودآگاهی
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ششمین قسمت برنامه تلویزیونی «سوره فتح» با اجرای وحید یامینپور و با موضوع شعر و داستان در نسبت با طوفان الاقصی و اتفاقات ۱۳ ماهه با حضور علیرضا سمیعی و امید مهدی نژاد روی آنتن شبکه دو رفت.
علیرضا سمیعی شاعر و منتقد ادبی در برنامه «سوره فتح» اظهار کرد: متناسب با حماسه و داغی که بر دل نشست، اثر هنری درخوری نداشتیم و البته خلق چنین اثری دشوار است. معتقدم وقتی در بیمارستان کودکان عمداً قتل عام میشوند و این واقعه به صورت زنده پخش میشود، کل هنر به نظر یک چیز تجملی میآید ولی هنر فلسطین درس بزرگی به ما میدهد و به نظر میرسد الان بهتر میتوانیم هنر فلسطین را بازخوانی کنیم.
وی ادامه داد: برای تاریخ هنر حیاتی است که صدای هنر فلسطین را بشنوند چون گویا عمیقترین تجربه بشری در دوران را اعلام میکند.
این منتقد ادبی و هنری بیان کرد: آوارگی وضعیت انسان معاصر است و فلسطین این را با جان خود تجربه کرده و شعر و داستان و نقاشی محل زندگی یک فلسطینی است، او تبعیدی و با تجربه اشغال به دنیا میآید. انسان وابسته به زمان و مکان است اما از دید یک فلسطینی زمان و مکان از او دزدیده شده و زندگیاش دست خودش نیست و او نسبت به آن آگاهی دارد.
این منتقد اظهار کرد: فلسطینی با وجدان بیدار به دنیا میآید و خواندن شعر فلسطینی هم به ما خودآگاهی میدهد.
وی درباره کتاب «خار و میخک» نوشته یحیی سنوار نیز گفت: این کتاب در زندان و به سختی نوشته شده و مخفیانه به بیرون از زندان آورده شده است تا بتوانند از آن عکس بگیرند و کتاب منتشر شود. در رمان سه گروه فلسطینی مطرح هستند، اول چپها که حیات سیاست کمتری دارند و بیشتر فرهنگی و وابسته به شوروی هستند. دوم ملیگراها که مسئله فلسطین دارند ولی راه مبارزه را در مذاکره میبینند و سوم مقاومت اسلامی که یکی از شاخههای آن حماس است.
سمیعی یادآور شد: گروه معتقد به مذاکره تصور میکنند با مذاکره مبارزه به پایان میرسد و اینها همان کسانی هستند که در مقابل فلسطینیها جنگیدند و با لودادن، شکنجه کردن دیگر فلسطینیها در مقابل هموطنانشان ایستادند. در این میان کسانی که معتقد بودند که ما باید تا آخر مبارزه کنیم مقاومت اسلامی و حماس بود.
وی در ادامه به زیادشدن فیگور قدس در نقاشیهای فلسطینی از ۵۰ سال گذشته پرداخت و افزود: این ماجرا با طرح امام خمینی (ره) در هم تنیده شده است. امام خمینی (ره) درباره نمادی حرف زد به نام قدس که تبدیل به مسئله اصلی فلسطینیها شد.
سمیعی در پایان سخنانش آخرین لحظه زندگی شهید سنوار را الهام بخش دانست، لحظهای که انسان و ماشین را نشان میدهد.
سپس امید مهدی نژاد شاعر و نویسنده حاضر در برنامه «سوره فتح» اظهار کرد: فکر میکنم خیلی از دوستان شاعر حتی نسبت درستی با این موضوع برقرار نکردهاند؛ از یک سمت فلسطین مسئلهای انسانی است که هر انسان نسبت به مظلومیت آشکار آن موضعی دارد و مسئله دیگر نسبت ما با صهیونیسم، نژادپرستی و اعمال جنایتکارانهاش است.
وی ادامه داد: اگر قرار باشد شعر، رسانه باشد و به تبیین یک حقیقت بیاید به نظرم این رویکرد ساده با کسی که نگاهش با آرمان آزادی فلسطین و مبارزه با صهیونیسم همسو است، مطابقت دارد و به نظرم ما در حال تغذیه همفکران خودمان هستیم در حالیکه باید وارد نگاه تازهتری شویم.
مهدی نژاد با اشاره به نامگذاریها و خلق آثار جدید با موضوع مقاومت تصریح کرد: درباره فلسطین این نگاه همیشه بوده که جدای از حمایت از مظلومان جهان، فلسطین یک مسئله منطقهای و جهانی هم محسوب میشود که مقام معظم رهبری در نماز جمعه از گذرواژهای استفاده کردند که گویا ما را از نگاه دهه ۶۰ به ۴۰ سال بعد رساند. ایشان در دو جمله تبیین کردند که مشکل ما با اسرائیل چیست. ایشان فرمودند که جریان غرب میخواهد ما وابسته او باشیم و انرژی از آنجا به جهان برسد و این میتواند همه را قانع کند که مشکل چیست.
وی افزود: چندین ویژگی است که شاعر باید به آن توجه کند که شعرش پاسخگویی عاطفی صرف نباشد و تلنگری به مخاطب بزند. متأسفانه شاعران ما خیلی با این نگاه فاصله دارند. شاعران باید از جهات مختلف به موضوع نگاه کنند چون نگاه شاعر درست باشد اتفاق موردنظر در شعرش هم رخ میدهد.
مهدی نژاد همچنین در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: من به عنوان شاعر ایرانی فارسی زبان حداکثر ۸۰ میلیون مخاطب ایرانی دارم و باید به آنها بگویم ماجرا چیست و در جامعهای زندگی میکنیم که تنها حکومتی که علناً با اسرائیل در مبارزه است، ایران است. از طرفی مردم میگویند ما چه کار به فلسطین و اسرائیل داریم؟ و به نظر من این باید برای ایرانیها تبیین شود. به نظر به عنوان شاعر وظیفه دارم توضیح دهم در چه موقعیتی هستیم و به مخاطب بگویم مشکل اصلی چیست، فلسطین مظلوم است و من چه نسبتی دارم.
این منتقد عنوان کرد: شعر روزگاری رسانه بوده و بهره از حکمت داشته است. در روزگار ما شعر به دلخوشی صرف شاعر تبدیل شده و باید به اینکه شعر میخواهد مؤثر برای مخاطب و عامل اندیشه باشد، تذکر داد.
در بخش پایانی برنامه تلویزیونی «سوره فتح» به کتاب «در رکاب صبح» مجموعه شعر فاطمه عارف نژاد اشاره شد و شعری از این مجموعه با صدای شاعر پخش شد.