نقد فیلم «خاتی»/ فیلمی بلاتکلیف که نه قصه دارد و نه شخصیت‌پردازی
۰۹:۲۲ – ۱۸ بهمن ۱۴۰۳
باشگاه خبرنگاران جوان؛ علی محسنی – مسعود کارگر، منتقد سینما، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره فیلم «خاتی» که ۱۶ بهمن‌ماه در برج میلاد اکران شد، اظهار داشت: «بر اساس اطلاعاتی که از قبل درباره این فیلم منتشر شده بود، انتظار داشتیم اثری محیط‌زیستی ببینیم که ارتباط انسان و طبیعت را به تصویر بکشد، اما آنچه در نهایت دیدیم فیلمی بدون داستان است که تنها مجموعه‌ای از قاب‌های زیبا و جذاب از طبیعت بکر چهارمحال و بختیاری یا کهگیلویه و بویراحمد را نمایش می‌دهد.»
وی ادامه داد: «فیلم سعی دارد ایل بختیاری را نشان دهد، اما تصویری که ارائه می‌کند بسیار نحیف و کم‌عمق است. آنچه در نهایت دیده می‌شود، چند قاب زیبا از طبیعت، دو توله خرس، یک کلاغ جذاب و شخصیت‌هایی است که پرداخت درستی ندارند. فیلم حتی ساختار دراماتیک مشخصی ندارد و نمی‌توان درک کرد که شخصیت‌ها چه بحرانی را تجربه می‌کنند یا ارتباطشان چگونه شکل می‌گیرد.»
داستانی مبهم و شخصیت‌هایی رها شده
«ما نمی‌فهمیم که شخصیت‌ها چه مسیری را طی می‌کنند و فیلم‌ساز چه چیزی را می‌خواهد به مخاطب منتقل کند.»
کارگر در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره داستان فیلم گفت: «در «خاتی» شخصیتی به نام خاتی (با بازی سارا بهرامی) حضور دارد که ظاهراً حامی محیط‌زیست است و از یک خرس نگهداری می‌کند. اما این خرس باعث ترس و نگرانی مردم منطقه شده و اهالی از او می‌خواهند که از آنجا برود. خاتی مقاومت می‌کند و در نهایت، خرس کشته می‌شود. بااین‌حال، مشخص نیست که فیلم‌ساز چه پیامی در این خصوص دارد و نسبت این شخصیت‌ها با یکدیگر چیست.»
وی ادامه داد: «سعید آقاخانی نیز در این فیلم حضور دارد، اما نقش او مشخص نیست. معلوم نیست که چرا شخصیتش از خانواده‌اش جدا شده و در آن محیط زندگی می‌کند، چه بحرانی را پشت سر می‌گذارد و چه ارتباطی با خاتی دارد. فیلم هیچ پاسخ روشنی در این زمینه نمی‌دهد.»
بازی‌های ضعیف و شخصیت‌پردازی ناموفق
«سارا بهرامی نتوانسته شخصیت خاتی را به‌درستی به تصویر بکشد.» این منتقد سینما در ادامه به ضعف‌های بازیگری فیلم اشاره کرد و گفت: «بازی‌های فیلم ضعیف و سطحی است. سارا بهرامی که شخصیت اصلی فیلم را بازی می‌کند، نتوانسته مخاطب را متقاعد کند که با فردی متمایز روبه‌رو است. سعید آقاخانی نیز همین وضعیت را دارد و به‌طور کلی، شخصیت‌پردازی در فیلم بسیار ضعیف است.»
وی افزود: «مشکل اصلی از فیلمنامه ناشی می‌شود که نتوانسته شخصیت‌های درستی بسازد و به آنها هویت ببخشد. کارگردان نیز نتوانسته ارتباط دقیقی بین شخصیت‌ها ایجاد کند و همین باعث شده که فیلم در کلیت خود اثری بی‌هویت و بی‌هدف باشد.»
نقطه قوت فیلم: قاب‌های زیبا از طبیعت
کارگر در پایان درباره نقاط قوت فیلم گفت: «تنها نکته مثبتی که می‌توان درباره «خاتی» گفت، توجه آن به طبیعت و محیط‌های بومی ایران است. فیلم از فضاهای شهری فاصله گرفته و لوکیشن آن در دل طبیعت قرار دارد. این می‌توانست نکته مثبتی باشد، اما وقتی داستان و شخصیت‌پردازی وجود ندارد، همین تصاویر زیبا نیز نمی‌توانند فیلم را نجات دهند.»
وی تصریح کرد: «حتی اگر افراد بومی منطقه فیلم را ببینند، متوجه نمی‌شوند که قرار است چه چیزی درباره زندگی و مشکلاتشان مطرح شود. فیلم‌ساز تکلیفش با خود مشخص نیست و این بلاتکلیفی در تمام فیلم مشهود است.»