وقتی یک بز راوی «سایه سلطان» شد!
هادی شریعتی کارگردان مستند کوتاه «سایه سلطان» که در سه بخش سیزدهمین دوره جشن مستقل سینمای مستند ایران نامزد شده است در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: ایده این مستند زمانی به ذهنم رسید که برای بازدید از لوکیشن یک فیلم سینمایی به منطقه‌ای رفته بودم. در آنجا، کنار دیوار قلعه قمیشلو در اصفهان بزی را دیدم که یک روزه بود و از یک شکارچی متخلف گرفته شده بود. محیط‌بان‌ها خودشان به این بز شیر می‌دادند و از آن نگهداری می‌کردند. من قبلاً درباره این قلعه، ضل السلطان حاکم وقت اصفهان و تاریخ مسعودی مطالعه کرده بودم و ناگهان ایده‌ای در ذهنم شکل گرفت.
وی درباره ایده این مستند توضیح داد: طبق آنچه که در اسناد تاریخی وجود دارد و ضل‌السلطان در تاریخ مسعودی نوشته است، در آن زمان میرشکار وجود داشته است و به ادعای خود ضل السلطان او بسیار هدفمند شکار می‌کرده است اما در واقعیت، این‌گونه نبود و شکارهای بی‌رویه او باعث انقراض چندین گونه جانوری شد. او در سه نقطه میانکاله، شیراز و قلعه قمیشلو شکار می‌کرد و این شکارها آنقدر بی‌رویه بود که گاهی به انقراض گونه‌ها منجر می‌شد. فکر کردم جالب است که این بار از زاویه دید شکار به این موضوع نگاه کنیم و «سایه سلطان» در این راستا ساخته شد.
کارگردان «ستار الکلاسیکو» تصریح کرد: یکی از الزامات مستند «سایه سلطان» این بود که مانند بسیاری از مستندها دیالوگ و نریشن نداشته باشد. من باید درام را در خود طبیعت خلق می‌کردم. این فیلم از نظر برخی شعر است و از نظر برخی دیگر، یک مستند تاریخی یا محیط‌زیستی. جذابیت این مستند این است که هرکس از زاویه دید خود به آن نگاه می‌کند و فیلم بسیار چندلایه است. برخی هم آن را در دسته فیلم‌های تجربی قرار می‌دهند و حتی برخی می‌گویند که این فیلم آنها را به یاد «جام حسنلو» محمدرضا اصلانی می‌اندازد.
وی با اشاره به اینکه «سایه سلطان» در ۲ روز فیلمبردای شده است، گفت: مستند قبلی من، «ستار الکلاسیکو»، در طول ۵ سال ساخته شد، اما «سایه سلطان» را در تنها ۲ روز و نیم فیلمبرداری کردیم.
شریعتی درباره چالش‌های فیلمبرداری این اثر عنوان کرد: ما در طول فیلمبرداری با چالش‌هایی مانند آفتاب، باد و باران روبه‌رو بودیم. من آب و هوا را از قبل چک کرده بودم و چون بچه همان منطقه هستم، می‌دانستم که باران آنجا معمولاً فقط ۵ دقیقه طول می‌کشد. به همین دلیل به بچه های گروه گفتم که این باران برای ما بسیار مهم است و باید در جاهای خودمان منتظر بمانیم تا باران را ثبت کنیم. پلانی که در آن بز از درخت غذا می‌خورد و ناگهان باران می‌گیرد، کاملاً واقعی است.
وی درباره روش داوری از طریق اعضای آکادمی گفت: داوری از طریق اعضای آکادمی روش بسیار خوبی است، به شرطی که تقلب و لابی‌گری در آن راه پیدا نکند. این که یک فیلم رأی تخصصی اعضای آکادمی را دریافت کند، بسیار جذاب است، مانند جایزه اسکار.
شریعتی تصریح کرد: داوری در آکادمی مشکلاتی هم دارد. یکی از این مشکلات این است که در ایران، به دلیل ساختار انجمنی و گروهی که هنوز توسعه نیافته، ممکن است برخی اعضا برای فیلم خاصی رأی جمع‌آوری کنند. من حتی در این دوره جشن مستقل سینمای مستند هم چیزهایی شنیده‌ام که این اتفاق اصلاً قشنگ نیست. امیدوارم این بخش‌های منفی در رویداهای هنری ما پررنگ نباشد.
این مستندساز در پایان تاکید کرد: ایده این مستند از ذهن من گذشت، اما ترکیب فوق‌العاده‌ای از افراد برای ساخت این اثر دور هم جمع شدند. حسین فتح‌اللهی و حامد تالشلار تهیه‌کنندگان این فیلم بودند و سرمایه‌گذاری کردند. درواقع انرژی همه بچه‌ها باعث شکل‌گیری «سایه سلطان» شد.
عوامل «سایه سلطان» عبارتند از کارگردان: هادی شریعتی، فیلمبردار: سعید زرآبادی پورصدابردار: حسین قورچیان، تدوین: امیر ادیب پرور، تصحیح رنگ: رضا تیموری، طراحی و لوگو عنوان: امیر مهران، مدیر تولید: رسول شاهپوری، مجری طرح: حمیده شریعتی، دستیار تولید: کریستینا گورزو، پس تولید: دورا گیونگیوسی، تهیه‌کنندگان: هادی شریعتی، حسین فتح اللهی (ایران)، حامد تالشلار (مجارستان)، تولید Techno Control Hungaria Kft مجارستان و هادی شریعتی.