چرا جادههای ایران قتلگاه رانندگان شدهاند؟

فرشاد اکتسابی کارگردان مستند «چهارراه حوادث» در گفتگو با خبرنگار مهر درباره وضعیت ساخت این مستند گفت: تقریبا یک سال است که با تهیهکنندگی مشترک حمید مهندسی ساخت مستند «چهارراه حوادث» را آغاز کردهایم. موضوع اصلی فیلم ما این است که چرا ایران یکی از بالاترین آمارهای تصادفات رانندگی در جهان را دارد. در این پروژه، سعی کردیم نگاهی کاملاً علمی به این موضوع داشته باشیم و از جنبههای جامعهشناسی، فرهنگی و فنی به واکاوی این مسئله بپردازیم.
وی افزود: برای ساخت این مستند حدود ۴۳۳ صفحه پژوهش انجام دادیم که سعی کردیم مانند یک پایاننامه دانشگاهی و کاملاً علمی پیش برود. در حال حاضر، حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد فیلمبرداری مستند را پشت سر گذاشتهایم. روزهای زیادی را به فیلمبرداری اختصاص دادیم و با افراد مختلفی مصاحبه کردیم. البته این فیلم صرفاً مصاحبهمحور نیست و در بخشهایی داستانکها و روایتهایی نیز به فیلم اضافه شده است.
کارگردان مستند «خطالقعر» درباره مصاحبههای مستند «چهارراه حوادث» توضیح داد: ما با افرادی مصاحبه کردیم که در حوزههای مختلفی مانند ترافیک، حمل و نقل عمومی، خودرو، جاده و راه تخصص دارند. همچنین با محققان و جامعهشناسان نیز گفتگو کردیم تا دیدگاههای علمی و اجتماعی آنها را در فیلم منعکس کنیم.
وی درباره منابع پژوهش این پروژه بیان کرد: بیشتر منابع ما به مقالاتی برمیگردد که در حوزه تصادفات رانندگی منتشر شدهاند. همچنین از کتابهایی در زمینه تاریخ خودرو و ترافیک در ایران و کتابهای دانشگاهی درباره حمل و نقل عمومی استفاده کردیم. علاوه بر این، تحقیقات میدانی گستردهای انجام دادیم و با جامعهشناسان و افراد مختلف گفتگو کردیم.
اکتسابی در پاسخ به این پرسش که ساخت مستندی درباره تصادفات جادهای میتواند چه تاثیری در مخاطبان و متولیان این حوزه داشته باشد، گفت: به اعتقاد من، مستندساز وظیفه حل مشکل را ندارد. اگر من به عنوان مستندساز میدانستم که مشکل چگونه حل میشود، وارد حوزه حکمرانی میشدم. مستندساز چشم نگران جامعه است. او مشکلات را میبیند، روی آنها تمرکز میکند و این مسائل را انعکاس میدهد.
وی در ادامه تاکید کرد: مسلماً وقتی با نگاهی علمی به مسئله تصادفات جادهای پرداخته شود و مردم عمق فاجعه را درک کنند، این موضوع قطعاً روی آنها تأثیرگذار خواهد بود. نکته جالب توجه اینکه همه دستاندرکاران و متولیان این حوزه از مشکلات اطلاع دارند، اما سوال اینجاست که چرا اقدامی برای رفع آنها انجام نمیشود؟ این همان حلقه مفقودهای است که من سعی میکنم در فیلم به آن بپردازم.
اکتسابی در پایان تصریح کرد: همه ما میدانیم که ماشینها، جادهها و … ما ایراد دارند. تمام مدیران هم در گفتگو با ما به این مساله اعتراف می کردند اما اینکه چرا کسی برای رفع مشکلات وارد عمل نمی شود، اتفاق عجیبی است.
طبق اعلام مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور فراجا به طور میانگین روزانه ۴۸ نفر در تصادفات کشور کشته میشوند. مهم ترین علتهای تصادفات در کشور ما، سرعت غیرمجاز و عدم رعایت فاصله طولی مناسب است که ۳۰ درصد از این تصادفات بر همین اساس رخ می دهند. همچنین در سال گذشته، ۲۰ هزار و ۴۵ نفر در تصادفات کشور جان خود را از دست دادهاند.