کارگردان «غرب غمگین»: طراحی لباس و صحنه در حال حذف شدن از تئاتر است
فواد خراباتی کارگردان نمایش «غرب غمگین» که در سالن ناظرزاده تماشاخانه ایران‌شهر روی صحنه است درباره ویژگی‌های محتوایی نمایش به خبرنگار مهر گفت: اولین بار که با جهان مک‌دونا آشنایی جدی‌تری پیدا کردم، سال ۹۳ بود. آن زمان به‌عنوان دستیار و مدیر صحنه با محمد یعقوبی در نمایش «مرد بالشی» همکاری داشتم. این اثر برایم بسیار جذاب بود و بعد از آن به خواندن مجموعه آثار مک‌دونا پرداختم که هرکدام برایم کششی خاص داشتند. علاوه بر کار آقای یعقوبی، نمایش «ستوان آینیشمور» به کارگردانی حسن معجونی را هم دیدم که باز جذابیت آثار مک‌دونا برایم بیشتر شد.
وی افزود: مدتی نمایش «چلاق آینیشمور» را با گروهی از بازیگران از جمله اندیشه فولادوند، بانیپال شومون و پژمان جمشیدی تمرین کردیم اما متأسفانه به اجرا نرسید. از آن زمان ایده کار کردن روی متنی از مک‌دونا در ذهنم باقی ماند تا اینکه با پیشنهاد نادر برهانی‌مرند، کار روی نمایشنامه «غرب غمگین» را شروع کردم.
خراباتی در ادامه یادآور شد: این اثر در ژانر کمدی گروتسک قرار می‌گیرد. بخشی از نمایشنامه را به دلیل حجم بالای خشونت مدنظر مک‌دونا نمی‌شد به همان شکل واقعی روی صحنه آورد. در این مسیر تلاش کردیم از شوخی‌های سطحی و جنسی پرهیز کنیم؛ چراکه خود متن به‌قدری غنی و کمدی آن اندازه دارد که نیازی به اضافه کردن هیچ عنصر اضافی نبود. مک‌دونا به‌عنوان یک کمدی‌نویس برجسته نیازی به این افزودنی‌ها ندارد.
این کارگردان در مورد فرایند ترجمه و دراماتورژی متن، مطرح کرد: از همان ابتدای پروژه، خسرو نقیبی در کنار من بود. به‌آفرید غفاریان و خسرو نقیبی متن را مجدداً ترجمه کردند و نقیبی دراماتورژی این اثر را نیز بر عهده داشت. به این نتیجه رسیدیم که متن اصلی مک‌دونا طولانی است و ممکن است از حوصله مخاطب امروز خارج باشد. علاوه بر این، بخش‌هایی از متن باید اصلاح می‌شد تا بتواند با مخاطب ایرانی ارتباط بهتری برقرار کند.
وی افزود: به نظرم بعد از دوران کرونا، برخی اجزای تئاتر مانند لباس، صحنه و طراحی‌های بصری در حال حذف شدن هستند. در این نمایش تلاش کردم تا فضایی شبیه به آثار دهه ۷۰ ایجاد کنم؛ جایی که نمایش‌ها به متن وفادار بودند و دکور و لباس به اندازه کافی وجود داشت. «غرب غمگین» یک نمایش رئالیستی است که در پس هر یک از عناصر آن، تفکری وجود دارد. این اثر تابع قوانین کلاسیک تئاتر است و هدف اصلی‌اش برقراری ارتباط عمیق با مخاطب است.
خراباتی در پایان درباره معضلات اقتصادی امروزه در تئاتر گفت: در زمانی نه چندان دور، دولت از تئاتر حمایت می‌کرد و برای تولید آثار بودجه‌ای در نظر گرفته می‌شد. مواردی مثل لباس و آکسسوارهای صحنه از طریق کارگاه‌های تالار وحدت و مجموعه تئاترشهر به‌صورت رایگان تأمین می‌شدند و این موضوع بخش زیادی از فشار مالی را از دوش گروه‌ها برمی‌داشت. به‌عنوان مثال، دکور همین نمایش حدود ۲۵۰ میلیون تومان هزینه داشته است که طبیعتاً چنین هزینه‌هایی برای گروه‌های جوان امکان‌پذیر نیست. یکی دیگر از مشکلات امروز فعالان جوان تئاتری، نبود اعتماد سالن‌های دولتی به گروه‌های توانمند و جوان است که باعث شده گرفتن سالن برای اجرا به چالشی بزرگ برای این گروه‌ها تبدیل شود.
روزبه حصاری، محمد صدیقی‌مهر، به‌آفرید غفاریان و سهیل مستجابیان گروه بازیگران «غرب غمگین» را تشکیل می‌دهند.
در خلاصه داستان این اثر آمده است: ۲ برادر ایرلندی به نام‌های «کُلمن» و «وَلین» پس از مرگ پدر اختلافات قدیمی‌شان با یکدیگر بالا گرفته است. پدر ولش کشیش جدید و جوان منطقه سعی دارد میان آن دو صلح برقرار کند اما به‌آرامی متوجه حقایق دیوانه‌واری در مورد آن‌ها و سایر افراد دهکده می‌شود.
نمایش «غرب غمگین» نوشته مارتین مک‌دونا به کارگردانی فواد خراباتی از ۱۷ بهمن در سالن ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایران‌شهر روی صحنه رفته است.