آیا طرح جامع جدید شهر اصفهان قادر به کاهش آلودگی هوا و فرونشست زمین خواهد بود؟
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – کورش دیباج: در بخش اول گفتگو با سعید صادقانی، مدیرکل طرح‌های توسعه شهری شهرداری اصفهان، به چالش‌ها و رویکردهای نوین طرح جامع جدید اصفهان پرداخته شد. در این بخش، موضوعات مختلفی چون توسعه شهری در هماهنگی با بافت تاریخی، اهمیت حفظ میراث فرهنگی و تأکید بر تعامل مؤثر با نهادهای مربوطه مانند سازمان میراث فرهنگی و بررسی جنبه‌های اجتماعی و زیرساختی مورد توجه قرار گرفت.
در بخش پایانی گفتگو، به بررسی برخی دیگر از دغدغه‌های اساسی طرح جامع جدید پرداخته می‌شود. این بخش به مشکلاتی چون تخریب بافت‌های تاریخی در پروژه‌های قبلی، کاهش آلودگی هوا، مواجهه با پدیده فرونشست زمین، و تغییرات در محدوده شهری اختصاص دارد. صادقانی در این گفتگو، تدابیر شهرداری برای حل این مشکلات و پاسخ به چالش‌های شهری مطرح‌شده را توضیح می‌دهد و در نهایت، پیش‌بینی‌هایی برای زمان تصویب و اجرای طرح جامع جدید ارائه می‌کند.
*در خصوص نگرانی‌های مرتبط با تخریب بافت‌های تاریخی شهر اصفهان، همچون آنچه پیش‌تر در ابتدای پروژه‌هایی مانند گذر کمرزرین در اثر طرح‌های توسعه شهری رخ داد، چه تدابیری در طرح جامع جدید اندیشیده شده است؟
باید پذیرفت که اصفهان یکی از شهرهایی است که بخش عمده‌ای از مرکز آن تاریخی است. بنابراین، پروژه‌های عمرانی باید هم‌سوی با این بافت طراحی و اجرا شوند. تاکنون شهرداری به‌عنوان اصلی‌ترین متولی مدیریت شهری تلاش کرده است تا در حفظ بافت تاریخی و احیای پلاک‌های تاریخی عملکرد قابل قبولی داشته باشد. البته کاستی‌هایی نیز وجود داشته است، اما شهرداری در برخی موارد بهتر است پیش‌دستی کرده و نظرات خود را زودتر اعلام کند تا پروژه‌هایی مانند میدان امام علی و پروژه‌های جانبی آن، پیش از اجرا، هماهنگی لازم با بافت تاریخی را داشته باشند.
در خصوص مواردی مانند گذر کمرزرین نیز، سازمان نوسازی و بهسازی با بهره‌گیری از مطالعات و مشاوره کارشناسان این حوزه، بهتر می‌تواند پاسخگوی جزئیات باشد. به‌طور کلی، شهرداری اصفهان در طرح جامع جدید تلاش کرده است که در حفظ میراث فرهنگی و بافت تاریخی، تدابیر دقیق‌تری اتخاذ کند.
*طرح جامع جدید چه تمهیداتی برای توسعه شهری در مناطقی که با پدیده فرونشست زمین مواجه هستند، در نظر گرفته است؟
مسئله فرونشست زمین، به‌ویژه در مناطقی مانند منطقه ۷ شهرداری، یکی از موضوعات مهم در تدوین طرح جامع جدید است. در این طرح، مناطق دارای فرونشست بررسی شده‌اند تا توسعه شهری در این مناطق محدود شود. این امر مستلزم توجه به مطالعات تخصصی و تعیین محدوده‌های امن برای توسعه است.
یکی از چالش‌های طرح جامع جدید، تعریف دقیق مفهوم «بارگذاری» است. برای مثال، بارگذاری می‌تواند به معنای ایجاد پهنه‌های مسکونی در اراضی بایر باشد یا برعکس، به معنای محدود کردن توسعه در برخی پهنه‌های موجود. این موضوع همچنان در جلسات کارشناسی بررسی می‌شود تا از هرگونه تصمیم‌گیری نادرست جلوگیری شود.
*کاهش آلودگی هوا، به‌عنوان یکی از سیاست‌های مهم شهری، چگونه در طرح جامع جدید مدنظر قرار گرفته است؟
یکی از محورهای اصلی طرح جامع جدید، کاهش آلودگی هوا و افزایش روزهای هوای پاک در اصفهان است. در طرح جامع قبلی، استقرار صنایع آلاینده در غرب اصفهان بدون در نظر گرفتن تأثیرات زیست‌محیطی انجام شد که باعث ورود آلاینده‌ها به سمت شهر اصفهان شد.
در طرح جامع جدید، تلاش شده است تا استقرار صنایع آلاینده مطابق با استانداردهای سازمان محیط زیست و در فواصل مناسب از محدوده شهری صورت گیرد. همچنین، انتقال برخی صنایع آلاینده که در محدوده شهر یا حاشیه آن قرار دارند، در دستور کار قرار گرفته است. این انتقال می‌تواند به کاهش آلودگی هوای شهر کمک کند و شرایط زیست‌محیطی بهتری را برای شهروندان فراهم سازد.
*محدوده شهر اصفهان در طرح جامع جدید چه تغییراتی خواهد داشت و آیا این تغییرات پاسخگوی نیازهای جمعیتی هستند؟
یکی از وظایف اصلی طرح جامع، تعیین محدوده و حریم شهر با توجه به نیازهای جمعیتی و خدماتی در افق طرح (۱۰ یا ۱۵ سال آینده) است. مشاور طرح جامع، محدوده‌ای پیشنهادی را ارائه می‌کند که در فرآیندهای کارشناسی در استان و سپس در شورای عالی شهرسازی مورد بررسی قرار می‌گیرد و ممکن است دچار تغییرات شود.
با این حال، هنوز در مرحله تدوین و بررسی این محدوده هستیم و نمی‌توان به‌طور قطعی درباره میزان افزوده‌شدن به محدوده شهری اظهارنظر کرد. در نهایت، محدوده جدید باید پاسخگوی نیاز جمعیتی پیش‌بینی‌شده باشد و از طرف دیگر، از توسعه بی‌رویه و فشار بر منابع زیست‌محیطی جلوگیری کند.
*با توجه به چالش‌های مطرح‌شده، چه زمانی می‌توان انتظار نهایی‌شدن و اجرای طرح جامع جدید را داشت؟
طرح جامع شهر اصفهان هنوز در مرحله مطالعات، جلسات کارشناسی و بازنگری قرار دارد. تهیه این طرح نیازمند بررسی دقیق و مشارکت همه ذی‌نفعان است تا بتواند به بهترین نحو مسائل شهری را پاسخ دهد. با نهایی‌شدن طرح، جزئیات آن از طریق شورای عالی شهرسازی و دستگاه‌های مربوطه تصویب و اعلام خواهد شد.