ضرورت ایجاد نهاد مستقل برندسازی در ایران
به گزارش خبرگزاری مهر میثم توکلی عضو انجمن علمی استاندارد کشور گفت: در دنیای امروز که برندسازی ملی به یکی از عناصر اساسی پیشرفت اقتصادی و دیپلماسی تجاری کشورها تبدیل شده است، بسیاری از کشورهای پیشرو با ایجاد نهادهای مستقل و تخصصی به‌صورت متمرکز به توسعه و مدیریت هویت ملی و حمایت از برندهای صنعتی خود پرداخته و به‌این‌ترتیب تصویری متمرکز از خود را در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی ارائه می‌دهند.
اما در ایران، نبود یک نهاد منسجم و متخصص که قادر باشد سیاست‌های برندسازی را به‌صورت یکپارچه و هماهنگ برای اعتلای هویت ملی و حمایت از برندهای صنعتی طراحی و اجرا کند، به یکی از گمشده‌های امروز اقتصاد کشور تبدیل شده است. این خلأ باعث شده که برندهای صنعتی ایران به‌عنوان سفیران اقتصادی کشور در بازارهای جهانی به حاشیه رانده شوند و عملاً توان رقابت با برندهای خارجی را از دست بدهند؛ این در حالی است که اگر اقدامی عاجل جهت ایجاد ساختاری متمرکز و مستقل برای برندسازی ملی صورت نپذیرد، ایران نه‌تنها فرصت‌های تجاری خود را از دست خواهد داد، بلکه در مسیر تبدیل به یک بازیگر تأثیرگذار جهانی در عرصه اقتصاد، عقب خواهد ماند.
میثم توکلی در نشست فعالان اقتصادی کشور، در خصوص ضرورت تشکیل نهاد مستقل برندسازی به‌عنوان بازوی نظارتی و اجرایی مؤثر، تشریح کرد: باتوجه به تحولات شگرف در عرصه تجارت جهانی و نقش پررنگ برندها در رقابت‌های بین‌المللی، ایجاد یک نهاد مستقل، متخصص و متمرکز برای برندسازی ملی در ایران امری حیاتی و ضروری است. در شرایط فعلی، به‌دلیل عدم وجود نهاد متمرکز و یکپارچه و همچنین پراکندگی فعالیت‌ها در حوزه برندسازی، فرصت‌های لازم برای معرفی و تقویت هویت برندهای ایرانی در بازارهای جهانی به‌درستی استفاده نمی‌شود. بنابراین، این نهاد باید علاوه بر طراحی و اجرای سیاست‌های کلان برندسازی، به‌عنوان بازوی نظارتی و آموزشی شرایط لازم را برای انتقال هویت منسجم و همسو با برند ملی فراهم کند تا برندهای ایرانی بتوانند جایگاه خود را در بازارهای داخلی و جهانی ارتقا دهند.
توکلی در پاسخ به چالش‌های کنونی فرآیند برندسازی کالاهای داخلی در کشور اظهار داشت: شرکت‌های موفق و پیشرو در جهان، فرآیند برندسازی را به‌عنوان ستون استراتژی‌های تجاری خود قلمداد می‌کنند و با درک عمیق از اهمیت طراحی و طرح‌ریزی هویت برند و پایدارسازی آن در طول زمان، سعی می‌کنند ضمن برقراری ارتباطی ماندگار با مخاطبان هدف، ارزش ویژه برندشان را ارتقا دهند؛ با این حال در کشور ما علی‌رغم پتانسیل بالای محصولات داخلی جهت برندسازی، اغلب شاهد این هستیم که بسیاری از برندها در دام تبلیغات بی‌اساس گرفتار هستند و به اشتباه گمان می‌کنند که با تکیه بر تبلیغات پرهزینه و زودگذر می‌توانند برند خود را در ذهن مخاطبان تثبیت کنند در حالی که مفهوم هویت برند و فرآیند برندسازی را به‌طور کامل فراموش کردند و آن را به‌عنوان یک رویکرد پایدار در قلب استراتژی‌های تجاری خود قرار نمی‌دهند.
وی ادامه داد: از سویی دیگر اغلب مدیران بنگاه‌های اقتصادی فرآیند برندسازی و تبلیغات را یکسان قلمداد می‌کنند در صورتی که این دو فرآیند کاملاً متفاوت هستند و هر کدام جایگاه خاص خود را در استراتژی‌های تجاری دارند. در واقع، برندسازی لزوماً تبلیغات نیست، بلکه تبلیغات تنها یکی از ابزارهای پشتیبانی‌کننده و مکمل در فرآیند بوده و فقط می‌تواند یک وجه از برند را نمایش دهد و زمانی اثرگذار خواهد بود که از یک برند با هویت مشخص و صحیح، پشتیبانی نماید، بنابراین برندسازی می‌تواند حتی بدون تبلیغات موفق باشد، اما تبلیغات بدون برندسازی نمی‌تواند ماندگار باشد لذا نتیجه این رویکرد سطحی، چیزی جز توقف رشد برندها، رکود اقتصاد ملی و از دست دادن سهم ایران در بازارهای داخلی و بین‌المللی نبوده که این خود منجر به نفوذ برندهای خارجی در کشور و از دست رفتن فرصت‌های تجاری برای برندهای ایرانی می‌شود.
این کارشناس حوزه برندسازی در تبیین دقیق مفهوم برند اظهار داشت: برند جدای از تعریف کارکردی خود که شامل نام، واژه، نماد یا ترکیبی از عناصر هویت حسی که باعث ایجاد تمایز محصولات و خدمات یک شرکت در عرصه رقابت می‌شود، به احساسات و ادراکات درونی اشخاص در تجربه استفاده از برند قلمداد می‌گردد لذا لازمه اینکه شرکت‌های داخلی از معمولی بودن به سمت برند شدن حرکت نمایند این است که هویت طراحی شده خود را در ویژگی‌های محصولات و خدمات، استراتژی‌های قیمت گذاری، روش‌های توزیع و کیفیت خدماتی که توسط سرمایه‌های انسانی خود ارائه می‌شود، اعمال نماید تا مخاطبان در تعاملات با برند بتوانند تداعیات طراحی شده را درک نموده و به اعتلای ارزش ویژه برند کمک نمایند.
توکلی در خاتمه تأکید کرد: ایران با پیشینه‌ای درخشان، فرهنگی غنی، منابع طبیعی گسترده، نیروی انسانی توانمند و موقعیتی راهبردی در منطقه، ظرفیت‌های کم‌نظیری برای برندسازی ملی دارد. از منابع بی‌بدیل نفت و گاز گرفته تا صنایع دستی اصیل، کشاورزی متنوع و برخی صنایع پیشرفته، همگی فرصتی کم‌نظیر برای طراحی و تثبیت جایگاه برندهای ایرانی در عرصه بین‌المللی فراهم می‌کنند. اما تحقق این مهم، نیازمند راهبردی یکپارچه، ایجاد نهاد مستقل برای برندسازی ملی و تمرکز بر آموزش و فرهنگ‌سازی در این حوزه است تا برندهای ایرانی نه‌تنها در داخل، بلکه در بازارهای جهانی با هویتی منسجم و قدرتمند، فراتر از تبلیغات سطحی، حضور یابند.