تلاش ساواک برای ممانعت از خروج امام خمینی از عراق

خبرگزاری خبرآنلاین

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، امام خمینی روز دوازدهم مهر ۱۳۵۷ نجف را به‌ قصد کویت ترک کردند، اما مأموران کویتی مانع ورود ایشان شدند؛ لذا امام سیزدهم مهر به بصره بازگشتند و فردای آن روز راهی پاریس شدند.

بنابر روایت پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، علت آنکه امام خمینی تصمیم گرفتند از عراق خارج شوند، فشارهایی بود که دستگاه امنیتی عراق به شکل محسوس و نامحسوس وارد می‌کرد. 

وقتی سران ایران و عراق در الجزایر آن پیمان معروف را بستند، طرفین توافق کردند یک سری مشکلاتی را که درگذشته داشتند، کنار بگذارند و رژیم عراق متعهد شد که علیه رژیم پهلوی فعالیتی نداشته باشد. در همین راستا، محدودیت‌هایی هم علیه امام خمینی که ساکن نجف شده بودند؛ اعمال می‌شد و به همین خاطر، فعالیت‌های مبارزاتی و سیاسی امام در عراق به‌صورت مخفیانه و سرّی انجام می‌گرفت.

در همین راستا، ساواک نیز با دستگاه امنیتی عراق در ارتباط بود و روزنامه جمهوری اسلامی در اولین سالگرد خروج امام از عراق، اسناد سری تماس ویژه ساواک و عراق را برای جلوگیری از هجرت امام چاپ می‌کند.

به گواه این سند، مقام امنیتی عراق به همتایان ایرانی خود می‌گوید که آیت‌الله خمینی به‌هیچ‌وجه از تعقیب هدف‌های خود منصرف نمی‌شود. در گزارش این روزنامه که در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۵۸ منتشرشده، آمده است:

سال گذشته هم‌زمان با اوج‌گیری انقلاب اسلامی گفته شد که یک “هیئت حسن‌نیت” برای مذاکره در مورد بازگشت امام خمینی به ایران عازم عراق شده است. نتیجه مذاکرات آن هیئت که در حقیقت هیئتی از جانب ساواک بوده و با عنوان “سرّی” در مجموعه اسناد ساواک دسته‌بندی می‌شود؛ در ادامه مطالعه می‌کنید:

مذاکرات هیئت اعزامی از تهران به بغداد با مقامات عراقی

در اجرای اوامر صادره، هیئتی از طرف ساواک بعدازظهر روز دوشنبه ۱۳۵۷/۷/۱۰ به بغداد عزیمت و گزارش رسیده از رییس هیات اعزامی حاکیست: 
مذاکراتی به مدت سه ساعت و نیم با “سعدون شاکر” به عمل آمد که موارد زیر قابل‌توجه بود:

۱- مراتب تشکر رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ایران به سعدون شاکر به مناسبت همکاری‌های معموله ابلاغ شد.

۲- سعدون شاکر اقدامات اخیر در مورد خمینی را صحیح و بر اساس توافق الجزایر و تقویت مراتب همکاری و حسن هم‌جواری می‌داند.

۳- از مندرجات جراید ایران علیه عراق در این مورد گله‌مند بود؛ با ارائه نمونه مطالب و عکس خمینی درباره وضع مطبوعات در ایران توضیح داده شد. وی با قبول اینکه آزادی مطبوعات خوب است؛ درج مطالبی را که به اساس موجودیت و مصالح ملی لطمه می‌زند؛ خیانت و غیرقابل‌چشم‌پوشی دانست.

۴- با خمینی ملاقات‌هایی کرده و او را فردی سرسخت و مصمم در تعقیب نقشه‌های خود می‌داند و عقیده دارد که او به‌هیچ‌وجه از تعقیب هدف‌های خود انصراف حاصل نمی‌کند

۵- خمینی در مقابل تذکرات او که تکلیف کرده بود فعالیت سیاسی را ترک کند؛ گفته من هم اهل سیاس هستم و هم مذهبی و هیچ‌وقت از نظرات سیاسی خود عدول و نزول نخواهم کرد.

۶- موضوع درخواست، یعنی رفع محدودیت نسبی از او و نگهداری وی برای مدتی بیشتر را قرار شد در شورای فرماندهی انقلاب مطرح کند؛ اما عقیده داشت که آزاد گذاشتن خمینی سبب تجری او و انجام فعالیت‌های شدیدتر علیه ایران و عراق خواهد شد.

۷- وجود خمینی را در عراق برای ایران و عراق مضر می‌داند؛ ولی عقیده دارد اگر به‌جای دیگر برود؛ احتمالاً مشکلات بیشتری فراهم خواهد کرد.

۸- خمینی ویزای خروج گرفته؛ ولی تاریخ خروج او دقیقاً مشخص نیست و هر آن ممکن است از عراق خارج بشود.

۹- اظهار نمود اگر خمینی قصد خروج داشته باشد دولت عراق قادر به جلوگیری از تصمیم او نیست.

۲۹۲۱۹